Τρίτη 18 Ιουνίου 2013

Η Αργεντινή γιορτάζει τα 50 χρόνια της έκδοσης της Rayuela



Πρωτοδημοσιεύτηκε στο ispania.gr

Την προηγούμενη Τετάρτη οι Αργεντίνοι γιόρτασαν, με διάφορες εκδηλώσεις και με μια πολυτελή έκδοση, τα 50 χρόνια από την πρώτη έκδοση της Rayuela [1], του εμβληματικού μυθιστορήματος του Χούλιο Κορτάσαρ, που αποτελεί ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα έργα της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας και από τους πιο αντιπροσωπευτικούς τίτλους του περίφημου "μπουμ" των συγγραφέων της υποηπείρου τη δεκαετία του '60.

Η ειδική αυτή έκδοση του πασίγνωστου μυθιστορήματος, που έχει μεταφραστεί σε δεκάδες γλώσσες, παρουσιάστηκε μέσα στη βδομάδα από τις εκδόσεις Alfaguara. Στον πολυτελή τόμο, ο εκδότης έχει συμπεριλάβει ένα χάρτη του Παρισιού, πόλη όπου λαμβάνει χώρα η υπόθεση του έργου, καθώς και ένα ευρετήριο όπου ο ίδιος ο Κορτάσαρ διηγείται την ιστορία του βιβλίου μέσα από επιστολές που έστειλε σε φίλους του.

Παρασκευή 14 Ιουνίου 2013

"Θερμαίνοντας τις μηχανές" LEA

Στα πλαίσια του 5ου Φεστιβάλ ΛΕΑ, το Σάββατο 15 Ιουνίου θα εορταστεί το «Θερμαίνοντας τις μηχανές LEA», μια μέρα ποίησης και μουσικής με την ισπανόφωνη κοινότητα που διαμένει στην Ελλάδα στο βιβλιοπωλείο Ποιήματα και Εγκλήματα (Αγ. Ειρήνης 17, Μοναστηράκι, βλ. φωτό).

Τη Χιλή εκπροσωπεί ο γνωστός ποιητής και φίλος του Red Solidaria Griega, Χάιμε Σβαρτ, οποίος διαμένει μόνιμα στην Ελλάδα και έχει μεταφράσει σημαντικά έργα της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας, όπως το μνημειώδες έργο του Χοσέ Μαρτί Απλοί Στίχοι (Versos Sencillos).

Αναλυτικά το πρόγραμμα της εκδήλωσης:

Σάββατο 15 Ιουνίου, 10:00 μ.μ.
«Θερμαίνοντας τις μηχανές» Για ποιήματα και άλλες συναντήσεις… Ποιητές από την Ιβηρική Χερσόνησο και την Λατινική Αμερική μας μεταφέρουν στις πατρίδες τους με τα ποιήματά τους:

Τρίτη 11 Ιουνίου 2013

5ο Ιβηροαμερικανικό Φεστιβάλ ΛΕΑ (Λογοτεχνία εν Αθήναις)

Για 5η συνεχή χρονιά, ο ισπανόφωνος πολιτισμός σάς δίνει ραντεβού στην Αθήνα. Πεντακόσια εκατομμύρια άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο μιλούν ισπανικά. Στο Ιβηροαμερικανικό Φεστιβάλ «Λογοτεχνία εν Αθήναις» - ΛΕΑ, 13 έθνη από τις δύο όχθεις του Ατλαντικού συναντώνται γύρω από τον πολιτισμό και τη λογοτεχνία για 10 μέρες. Το ΛΕΑ αποτελεί πλέον μια συνάντηση εκ των ουκ άνευ στην πολιτιστική ζωή της Ελλάδας (περισσότεροι από 50.000 επισκέπτες μέχρι σήμερα) και έχει γίνει πόλος αναφοράς για την ιβηροαμερικανική λογοτεχνία στην Ευρώπη. Και ακόμα περισσότερο φέτος, που περιμένουμε κάποιους από τους πιο φημισμένους, αναγνωρισμένους και δημοφιλείς δημιουργούς στον κόσμο, όπως ο Λεονάρντο Παδούρα από την Κούβα και ο Πέτρος Μάρκαρης από την Ελλάδα. Το φετινό 5ο Φεστιβάλ ΛΕΑ θα αποτελέσει σημείο παρουσίασης και συνάντησης της καλλιτεχνικής και λογοτεχνικής πορείας των σημαντικότερων εκπροσώπων της Ιβηρικής και της Λατινικής Αμερικής, τόσο της ισπανόφωνης όσο και της πορτογαλόφωνης γραμματείας (Πορτογαλία και Βραζιλία), αλλά και της φωτογραφίας, της γελοιογραφίας, της μουσικής, της γαστρονομίας και της ποίησης.

Το 5ο Ιβηροαμερικανικό Φεστιβάλ "Λογοτεχνία εν Αθήναις", διοργανώνεται από το πολιτιστικό περιοδικό SolLatino, το Ινστιτούτο Θερβάντες της Αθήνας και το Ίδρυμα "Μαρία Τσάκος" και για 10 μέρες παρουσιάζει στην Αθήνα μια μεγάλη πολιτιστική γιορτή, με μια έκθεση φωτογραφίας του διάσημου φωτογράφου Ντανιέλ Μορντζίνσκι, μία εβδομάδα αφιερωμένη στον κινηματογράφο και τη λογοτεχνία και μία δεύτερη αφιερωμένη αποκλειστικά στον έντεχνο λόγο, με συναντήσεις, στρογγυλές τράπεζες, ποιητικές βραδιές, αφήγηση παραμυθιών και συναυλίες. Οι προσκεκλημένοι μας είναι καταξιωμένοι λογοτέχνες και συγγραφείς που σφραγίζουν σήμερα με το έργο τους το χώρο των γραμμάτων στην Ιβηρική Χερσόνησο, στην Ευρώπη, και στη Λατινική Αμερική.  Ανάμεσά τους, ο Λεονάρντο Παδούρα και ο Αλέξις Ντίας Πιμιέντα (Κούβα), η Ντούλσε Μαρία Καρντόζο (Πορτογαλία), ο Χόρχε Αρμπελέτσε (Ουρουγουάη), η Άνα Πάουλα Μάια (Βραζιλία), ο Ελικούρα Τσιουαϊλάφ (Χιλή), η Εστέρ Αντρέ (Μεξικό), ο Χουάν Βιθέντε Πικέρας, ο Λουίς Αλμπέρτο ντε Κουένκα και η Αλίθια Μαρίνιο (Ισπανία), ο Ομάρ Φιγκερόα Τούρσιος και η Αδριάνα Νάνι Μοσκέρα (Κολομβία).

Τρίτη 4 Ιουνίου 2013

Leinier Domínguez: Ο νέος Καπαμπλάνκα;


Μια μεγάλη επιτυχία για το κουβανικό σκάκι στο διεθνές τουρνουά (4ο της σειράς FIDE Grand Prix 2012-2013) που διεξήχθη στη Θεσσαλονίκη. Ο κουβανός γκραν μετρ Λεϊνιέρ Ντομίνγκες επικράτησε στη τελευταία πατρίδα επί του βούλγαρου αντιπάλου του Βέσελιν Τοπάλοφ και κέρδισε τη διοργάνωση με 8 βαθμούς, πρώτος ανάμεσα σε 11 αντιπάλους.

Ο αγώνας με τον Τοπάλοφ ήταν "για γερά νεύρα", όπου ο κουβανός επέδειξε εξαιρετική τεχνική στο φινάλε με τους πύργους και με ένα πιόνι μόλις πλεονέκτημα, που αποδείχτηκε αρκετό για να φτάσει στο θρίαμβο. Ο Λεϊνιέρ (ELO 2723) κέρδισε στη Θεσσαλονίκη 6 παρτίδες, 5 από αυτές με σκακιστές με βαθμολογία ανώτερη των 2700 ELO, έφερε 4 ισοπαλίες και έχασε μόνο στον πρώτο αγώνα από τον αμερικανό Γκάτα Κάμσκι. Ο Κάμσκι προηγούνταν στο τουρνουά μέχρι την προτελευταία αγωνιστική αλλά έχασε κάνοντας σοβαρό σφάλμα στο τελευταίο ματς από τον ιταλό Φαμπιάνο Καρουάνα.

Σάββατο 1 Ιουνίου 2013

Νέα κουβανική ιστοσελίδα για τον Έρνεστ Χέμινγουεϊ

Μια νέα διαδιακτυακή εφαρμογή για τον Έρνεστ Χέμινγουεϊ θα παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια της 14ης Διεθνούς Συνδιάσκεψης που θα διεξαχθεί μεταξύ 20 και 23 Ιουνίου στην Αβάνα και είναι αφιερωμένη στον εξέχοντα αμερικανό συγγραφέα, σύμφωνα με τους διοργανωτές.

Η πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής της εκδήλωσης, Άντα Ρόσα Αλφόνσο, ενημέρωσε ότι το δίγλωσσο δίκτυο συνεργασίας με τίτλο «Ημερολόγιο της Ζωής του Έρνεστ Χέμινγουεϊ» θα αποτελέσει μια βάση δεδομένων μέρα προς μέρα της ζωής του συγγραφέα και θα καλύψει τις αντιφάσεις και τα κενά που υπάρχουν στις βιογραφίες του. Η Αλφόνσο διευκρίνισε ακόμα ότι η ιστοσελίδα θα είναι διαθέσιμη από τις 20 Ιουνίου, ημέρα που ξεκινά η συνδιάσκεψη, και αποσκοπεί να συνθέσει αυτό το εικονικό ημερολόγιο της ζωής του συγγραφέα με συνεισφορές αναγνωρίσιμων συνεργατών και λεπτομέρειες, η προέλευση των οποίων θα δισταυρωθεί από ειδικούς έτσι ώστε να διορθωθούν τα λάθη στα αρχεία.

Παρασκευή 24 Μαΐου 2013

ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΣΤΟΥΣ 5 ΚΟΥΒΑΝΟΥΣ ΠΟΥ ΚΡΑΤΟΥΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΗΠΑ

Kαλούμε όποιο site, blog, σελίδα, επιθυμεί  να προσυπογράψει το ψήφισμα να προσθέσει το url του στα σχόλια της ανάρτησης
 ή να στείλει mail στο  loukiakifisia@gmail.com
Το ψήφισμα θα σταλεί στο ICAP και στα  μέσα ενημέρωσης στην Κούβα.

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος “Χοσέ Μαρτί”, η πολιτιστική, αθλητική ομάδα αλληλεγγύης “Ηasta la Victoria Siempre, οι Εκδόσεις “Διεθνές Βήμα”, διαχειριστές blogs και σελίδων κοινωνικής δικτύωσης ("Prensa Rebelde", "Cuba de Corazon", "Proyecto Numantino" κ.α.)  συναντηθήκαμε σήμερα 22/5/2013 στην Αθήνα με αφορμή την ευκαιρία της επίσκεψης στη χώρα μας αντιπροσωπείας του Κουβανικού Ινστιτούτου Φιλίας των Λαών (ICAP).

Συζητήσαμε και ανταλλάξαμε απόψεις με σκοπό την καλύτερη οργάνωση της αλληλεγγύης προς τους 5 Κουβανούς ήρωες που κρατούνται άδικα στις φυλακές των ΗΠΑ γιατί τόλμησαν να ξεσκεπάσουν τη δράση και τα επιθετικά σχέδια των τρομοκρατικών ομάδων της μαφίας του Μαϊάμι, αλλά και γενικότερα την αλληλεγγύη μας προς την Κουβανική Επανάσταση και τον λαό του ηρωικού νησιού.
Eκτιμήσαμε ότι πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειες που εκφράζουν την αλληλεγγύη, να συμβάλλουμε με όλα τα μέσα, και σε συνεργασία με όλους τους φορείς αλληλεγγύης, ώστε να σπάσει ο τοίχος σιωπής και διαστρέβλωσης που επιβάλλουν τα ΜΜΕ για την υπόθεση των 5 Κουβανών ηρώων και για την Κούβα γενικότερα.
Δηλώνουμε ότι στις δύσκολες ώρες που περνά ο εργαζόμενος λαός της χώρας μας η αλληλεγγύη με τη Κούβα δεν είναι πολυτέλεια. Αντίθετα η εμπειρία της κουβανικής σοσιαλιστικής οικοδόμησης και η παραδειγματική διεθνιστική της αλληλεγγύη αποτελεί πηγή νέας πνοής για εμάς στην Ελλάδα της καπιταλιστικής κρίσης.

Σάββατο 18 Μαΐου 2013

Ο Μπιλ Κλίντον επισκέπτεται τον Γκάμπο στην Καρταχένα

"Δεν είναι πια νέος όπως παλιά, αλλά τα μάτια του λάμπουν". Αυτό δήλωσε ο  Μπιλ Κλίντον μετά τη σύντομη συνάντησή του με τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, την προηγούμενη Τετάρτη στην Καρταχένα της Κολομβίας.

Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ (1993 - 2001) βρέθηκε τις προηγούμενες μέρες στην πόλη της Καραϊβικής για να παραστεί σε εκδηλώσεις κοινωνικού χαρακτήρα, και με την ευκαιρία συναντήθηκε με το νομπελίστα συγγραφέα (1982), τον οποίο χαρακτήρισε παλιό φίλο και είπε ότι αγαπάει, σε δηλώσεις που έκανε στην εφημερίδα El Tiempo της Μποκοτά, η οποία δημοσίευσε και φωτογραφίες από τη συνάντηση.

Σύμφωνα με την εφημερίδα, στον Κλίντον "δεν χωρούσε το χαμόγελο στο πρόσωπο" όταν βγήκε από το σπίτι του Γκάμπο, που υποδέχτηκε τον πρώην πρόεδρο ντυμένος στα λευκά μαζί με τη σύζυγό του, Μερσέντες Μπάρτσα, με την οποία μένει μόνιμα στην Πόλη του Μεξικού και περνά μερικές μέρες ξεκούρασης στην παλιά αποικιακή πόλη της Καρταχένα των Ινδιών.

Κυριακή 12 Μαΐου 2013

Το Ελ Σαλβαδορ τιμά τον ποιητή Ρόκε Ντάλτον

Την προηγούμενη Παρασκευή το κοινοβούλιο του Ελ Σαλβαδόρ κήρυξε την 14η του Μάη Εθνική Ημέρα Ποίησης, για να τιμήσει τη μνήμη του σπουδαίου ποιητή και πολιτικού αγωνιστή Ρόκε Ντάλτον.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του κυβερνώντος Μετώπου Φαραμπούντο Μαρτί (FMLN) - πρώην αντάρτικη οργάνωση που εξελίχθηκε σε πολιτικό κόμμα μετά τη λήξη του εμφυλίου - η απόφαση αυτή πάρθηκε με την ευκαιρία της 38ης επετείου της δολοφονίας του ποιητή. Υπερψηφίστηκε από 47 από τα 84 μέλη του κοινοβουλίου. Μόνο το αντιπολιτευόμενο δεξιό κόμμα ARENA δεν στήριξε την πρόταση.

Σύμφωνα με το βουλευτή του FMLN Γιοάλμο Καμπρέρα, "Η 14η Μαΐου, από σήμερα, αποτίει φόρο τιμής σε όλους τους σαλβαδοριανούς ποιητές, αλλά βασικά στον αείμνηστο, τον αθάνατο Ρόκε Ντάλτον".

Σάββατο 4 Μαΐου 2013

Τσάκας και ουρανός

Ugo de Censi
Πρωτοδημοσιεύτηκε στο ispania.gr

Ο διάσημος Ισπανοπερουβιανός συγγραφέας Μάριο Βάργκας Γιόσα (βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 2010), δημοσίευσε πρόσφατα στην δεκαπενθήμερη στήλη του Piedra de Toque [Λυδία Λίθος] στην ισπανική El País ένα ενδιαφέρον άρθρο με τίτλο Chacas y el cielo (Τσάκας και ουρανός). Σ’ αυτό, περιγράφει το θαυμαστό έργο του Ιταλού ιερέα Ούγκο ντε Τσένσι, ο οποίος εδώ και τέσσερις σχεδόν δεκαετίες έχει πετύχει ένα πραγματικό θαύμα σε μια από τις πιο φτωχές και απομονωμένες περιοχές των Άνδεων.

Αναρχικός, οραματιστής και άνθρωπος της δράσης, ο Ιταλός ιερέας Ούγκο ντε Τσένσι έχει φέρει σε πέρας σ’ αυτή την περιοχή, μια από τις πιο φτωχές του Περού, μια πραγματική οικονομική και κοινωνική επανάσταση.

Η Τσάκας είναι πιο κοντά στον ουρανό από οποιοδήποτε άλλον τόπο στον πλανήτη. Για να φτάσεις εκεί πρέπει να σκαρφαλώσεις τις χιονοσκεπείς κορφές της κορδιλιέρας των Άνδεων, να διασχίσεις ιλιγγιώδεις αβύσσους, υψόμετρα που αγγίζουν τα 5.000 μέτρα και μετά να κατέβεις, από απόκρημνες πλαγιές πάνω από τις οποίες πετάνε οι κόνδορες, στο στενό Κοντσούκος, στο διαμέρισμα Ανκάς. Εκεί, ανάμεσα σε χαράδρες, ρυάκια, λίμνες, καλλιεργημένα χωράφια, βοσκοτόπια και ένα περίγραμμα όπου διακρίνονται όλοι οι τόνοι του πράσινου βρίσκεται το χωριό, χιλίων πεντακοσίων κατοίκων και πρωτεύουσα μιας επαρχίας που φιλοξενεί περισσότερες από είκοσι χιλιάδες.
Η εξαιρετική ομορφιά αυτού του τόπου δεν είναι μόνο φυσική, αλλά επίσης κοινωνική και πνευματική, χάρη στον πατέρα Ούγκο ντε Τσένσι, έναν Ιταλό ιερέα που έφτασε στην Τσάκας ως παπάς της ενορίας το 1976. Ψηλός, εύγλωττος, συμπαθής, ρωμαλέος, ευκίνητος παρά τα σχεδόν 90 χρόνια του, διαθέτει μια μεταδοτική ενέργεια και μια θέληση ικανή να κινήσει βουνά. Μέσα στα 37 χρόνια που έχει εδώ έχει μετατρέψει την περιοχή, μια από τις πιο φτωχές του Περού, σε έναν κόσμο ειρήνης και δουλειάς, ανθρώπινης αλληλεγγύης και καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Πέμπτη 2 Μαΐου 2013

Η παγκόσμια αράχνη



Συνέβη στο Σικάγο, το 1886.

Την πρώτη Μαΐου, όταν η απεργία είχε παραλύσει το Σικάγο και άλλες πόλεις, η εφημερίδα Philadelphia Tribune διέγνωσε:
Ναζιστικό προπαγανδιστικό πόστερ (1932)
"Ένα είδος παγκόσμιας αράχνης τσίμπησε τους εργάτες, που τρελάθηκαν."
Οι εργάτες που αγωνίζονταν για το ημερήσιο οχτάωρο εργασίας και για το δικαίωμά τους να συνδικαλίζονται ήταν τρελοί.
Την επόμενη χρονιά, τέσσερις ηγέτες της εργατικής τάξης κατηγορήθηκαν για δολοφονία, και καταδικάστηκαν χωρίς αποδείξεις σε μια παρωδία δίκης.
Ο Γκέοργκ Ένγκελ, ο Άντολφ Φίσερ, ο Άλμπερτ Πάρσονς και ο Όγκαστ Σπις οδηγήθηκαν στην κρεμάλα. Ο πέμπτος καταδικασμένος, ο Λούις Λινγκ, είχε τινάξει τα μυαλά του στο κελί του.
Κάθε Πρωτομαγιά τους θυμάται όλος ο κόσμος.
Με το πέρασμα του χρόνου, οι διεθνείς συνθήκες, το Σύνταγμα και οι νόμοι τους δικαίωσαν.
Όμως οι μεγάλες εταιρίες εξακολουθούν να το αγνοούν. Απαγορεύουν στους εργάτες τους να συνδικαλίζονται, και μετρούν την εργάσιμη ημέρα με εκείνα τα λιωμένα ρολόγια που ζωγράφιζε ο Σαλβαδόρ Νταλί.
 
Εντουάρντο Γκαλεάνο, Καθρέφτες


"Εμμονή της Μνήμης" (πιο γνωστός ως τα "Λιωμένα Ρολόγια"), Σαλβαδόρ Νταλί (1931)



Παρασκευή 26 Απριλίου 2013

Guerníca (26/4/1937)



Παρίσι, άνοιξη του 1937: Ο Πάμπλο Πικάσο ξυπνάει και διαβάζει.

Διαβάζει την εφημερίδα, παίρνοντας το πρωινό του στο εργαστήριό του.

Ο καφές κρυώνει στο φλυτζάνι.

Η γερμανική αεροπορία ισοπέδωσε την πόλη Γκερνίκα. Επί τρεις ώρες τα ναζιστικά αεροπλάνα κατεδίωκαν και χτυπούσαν τον κόσμο που προσπαθούε να ξεφύγει από τη φλεγόμενη πόλη.

Ο στρατηγός Φράνκο διαβεβαιώνει πως η Γκερνίκα κάηκε από τους πυρομανείς Αστουριανούς και Βάσκους, που ανήκαν στην τάξη των κομμουνιστών.

Δύο χρόνια αργότερα, στη Μαδρίτη, ο Βόλφραμ φον Ριχτχόφεν, διοικητής του γερμανικού στρατού στην Ισπανία, συνοδεύει τον Φράνκο στο θεωρείο της νίκης: σκοτώνοντας Ισπανούς, ο Χ’ιτλερ κάνει δοκιμές για τον επόμενο παγκόσμιο πόλεμο.


Πέμπτη 25 Απριλίου 2013

Αλφρέδο Γκεβάρα: Μια μορφή αναντικατάστατη

Την προηγούμενη Παρασκευή (19/4) πέθανε σε ηλικία 87 ετών ο Αλφρέδο Γκεβάρα Βαλντές, εμβληματική προσωπικότητα της κουβανικής κουλτούρας, ιδρυτής του ICAIC και διευθυντής του Φεστιβάλ Νέου Λατινοαμερικού Σινεμά της Αβάνας. Ήταν στενός φίλος του Φιντέλ Κάστρο από τα φοιτητικά τους χρόνια στο πανεπιστήμιο της Αβάνας και μαζί του σε κομβικές ιστορικές στιγμές, όπως το Μπογκοτάσο το 1948. Συμμετείχε στο φοιτητικό κίνημα και συνελήφθη κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Μπατίστα.

Σπούδασε φιλοσοφία και σκηνοθεσία θεάτρου και συνεργάστηκε με μεγάλους δημιουργούς, όπως με το Λουίς Μπουνιουέλ στο μεξικάνικο φιλμ Νασαρίν (1958). Μετά το θρίαμβο της επανάστασης, ο Φιντέλ Κάστρο του ανέθεσε να στήσει το νέο κουβανικό σινεμά, καθώς προηγουμένως υπήρχε μεν στο νησί κινηματογραφική βιομηχανία, πλήρως όμως επηρεασμένη και ελεγχόμενη από το Χόλιγουντ. Το Μάρτιο του 1959 ίδρυσε γι’ αυτό το σκοπό το Κουβανικό Ινστιτούτο Κινηματογραφικής Τέχνης και Βιομηχανίας (ICAIC), ένα από τα σημαντικότερα και πιο πρωτοποριακά κέντρα της Έβδομης Τέχνης στη Λατινική Αμερική, με μεγάλη και πολύ αξιόλογη παραγωγή μέχρι σήμερα. Το 1979 ίδρυσε το Διεθνές Φεστιβάλ Νέου Λατινοαμερικανικού Κινηματογράφου της Αβάνας, ένα θεσμό με μεγάλη απήχηση και προβολή διεθνώς, στο οποίο παρέμεινε διευθυντής μέχρι το θάνατό του. Το 1983 διορίστηκε πρέσβης της Κούβας στην UNESCO.

Παρασκευή 19 Απριλίου 2013

Ανέκδοτο βιβλίο του Ζοζέ Σαραμάγκου στην έκθεση βιβλίου της Μπογκοτά

Jose Saramago και Pilar del Río στο Lanzarote
(του
Pedro Villarubia)

Ένα ανέκδοτο βιβλίο του νομπελίστα Πορτογάλου συγγραφέα Ζοζέ Σαραμάγκου, καθώς και 30 μεταφράσεις στα ισπανικά έργων των "γειτόνων" συγγραφέων της Ιβηρικής θα βγουν στο φως με την ευκαιρία της 26ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου (FILBO) στη πρωτεύουσα της Κολομβίας, Μπογκοτά.

Τα εγκαίνια της σημαντικής αυτής λογοτεχνικής εκδήλωσης - της τρίτης σημαντικότερης στη Λατινική Αμερική μετά τις αντίστοιχες εκθέσεις του Μπουένος Άιρες (Αργεντινή) και της Γκουαδαλαχάρα (Μεξικό) - έκανε ο πρόεδρος της Κολομβίας, Χοσέ Μανουέλ Σάντος. Εκτός του βιβλίου του Σαραμάγκου θα παρουσιαστούν μεταφράσεις γνωστών Πορτογάλων συγγραφέων, από τον Φερνάντο Πεσόα μέχρι τον Βάσκο Γκράσα Μόουρα και άλλους σύγχρονους.

Η χήρα και μεταφράστρια στα ισπανικά του έργου του Ζοζέ Σαραμάγκου (1924 - 2010), Πιλάρ ντελ Ρίο, παρουσίασε στη Λισαβόνα το ανέκδοτο προηγουμένως δοκίμιο του συζύγου της με τον τίτλο "Το άγαλμα και η πέτρα", στο οποίο ο λογοτέχνης στοχάζεται γύρω από το έργο του και το πώς η ζωή στο Λανθαρότε των Καναρίων τον έκανε να αλλάζει τρόπο ζωής.

Η Πορτογαλία είναι φιλοξενούμενη χώρα στο 26ο φεστιβάλ FILBO, και συμμετέχει με 23 συγγραφείς της, 20.000 βιβλία που θα εκτεθούν στο περίπτερο της έκθεσης και άλλα 20.000 που θα δωριστούν μέσω του προγράμματος Libro al Viento ["Βιβλίο στον Άνεμο"].

Ο πρόεδρος Σάντος αναφέρθηκε ακόμα στην "εισβολή της πορτογαλικής κουλτούρας" και  τόνισε τη στενή σχέση μεταξύ Κολομβίας και Πορτογαλίας από τον προηγούμενο χρόνο, σε πολιτικό, οικονομικό και πολιτιστικό επίπεδο.

Στο φεστιβάλ θα παρυσιαστούν επίσης μεταφράσεις στα πορτογαλικά εμβληματικών έργων της κολομβιανής λογοτεχνίας όπως "Η δύνη" (La vorágine) του Χοσέ Εουστάσιο Ριβέρα και η ποιητική ανθολογία του Άλβαρο Μούτις, νικητή του Βραβείου Θερβάντες 2001.


Πηγή: Telesur
Το σκίτσο είναι του Pedro Villarubia (από τη σελίδα του καλλιτέχνη στο Facebook)

Τετάρτη 10 Απριλίου 2013

Εμιλιάνο Ζαπάτα: Γη και Ελευθερία (και μια επιστολή του για τη Ρωσική Επανάσταση)



"Zapata" (Diego Rivera 1931-32)
Ο Κάρλος Φουέντες αφηγείται ότι, διασχίζοντας κάποτε μαζί με ένα Βορειοαμερικάνο συγγραφέα τα χωριά της κοιλάδας της Μορέλος, "σταματήσαμε σ ένα ανώνυμο χωριό, ξεχασμένο από τους οδικούς χάρτες και από τις πινακίδες κυκλοφορίας. Ρωτήσαμε έναν αγρότη πώς ονομαζόταν το χωριό. Μας απάντησε: Γκαρντούνιο, σε καιρό ειρήνης. Ζαπάτα, σε καιρό πολέμου".

Στις 10 Απριλίου 1919 άφησε την τελευταία πνοή του ο Emiliano Zapata Salazar, αγροτικός ηγέτης της Μεξικάνικης Επανάστασης και επικεφαλής του Απελευθερωτικού Στρατού του Νότου. Έπεσε θύμα ενέδρας στο λατιφούντιο της Τσιμενέκα, στην πολιτεία Μορέλος, όπου πήγαινε να συναντήσει έναν από τους αξιωματικούς του εχθρού που ήθελε δήθεν να παραδοθεί, τον συνταγματάρχη Χεσούς Γκουαχάρδο. Εκτός από την απώλεια ενός μεγάλου επαναστάτη και κοινωνικού αγωνιστή ως προσωπικότητα, ο χαμός του Ζαπάτα σήμανε ουσιαστικά και την διακοπή της Μεξικάνικης Επανάστασης στην πιο ριζοσπαστική εκδοχή της, η οποία επισημοποιήθηκε με την εκλογή του στρατηγού Ομπρεγόν, του εκλεκτού της αναδυόμενης αστικής τάξης του Μεξικού, στο αξίωμα του προέδρου της δημοκρατίας τον επόμενο χρόνο. 

Ο Αργεντίνος μαρξιστής ιστορικός Adolfo Gilly στο βιβλίο του La Revolución Interrumpida [1] φωτίζει πολλές άγνωστες πτυχές της Μεξικάνικης Επανάστασης, της πρώτης μεγάλης επανάστασης του 20ου αιώνα. Μεταξύ άλλων, τα ιδιαίτερα ταξικά χαρακτηριστικά της, το αγροτικό ζήτημα του Μεξικού και της Λατινικής Αμερικής γενικότερα, τις διαμάχες των συντελεστών της σε προσωπικό και τοπικιστικό επίπεδο, το ρόλο του βορειοαμερικανικού παράγοντα, το πώς η επίσημη ιστορία καθαγίασε τους πρωταγωνιστές εκ μέρους της αστικής παράταξης (Μαδέρο, Καράνσα, Ομπρεγόν) και υποβάθμισε το ρόλο των αγροτικών στρατών (του Ζαπάτα, του Βίγια, των ινδιάνων Γιάκι κ.α.), καθώς και τις ομοιότητες και διαφορές με άλλες κοσμοϊστορικής σημασίας επαναστάσεις όπως η Γαλλική και η Ρωσική. 

Ειδικότερα όσον αφορά στο Ζαπάτα, η ιστορία των «νικητών» του έχει κρατήσει μια θέση περίπου «συμπαθούς αγριάνθρωπου» ή «ευγενούς ληστή» μέσα στο έπος της Μεξικάνικης Επανάστασης. Ενός δηλαδή γενναίου και έντιμου κατά γενική ομολογία πολεμιστή, που στερούνταν ωστόσο πολιτικής εκπαίδευσης και συνείδησης. Είναι αλήθεια ο μεγάλος αρχηγός των εξεγερμένων αγροτών του Μορέλος ήταν περιορισμένης μόρφωσης, αλλά όχι εντελώς ακαλλιέργητος, όπως ας πούμε ο Πάντσο Βίγια [2]. Οι πολεμικές τακτικές της αγροτικής στρατιάς του – ιδιαίτερα στις φάσεις υποχώρησης και αναδίπλωσης – ήταν πρώιμες μορφές του αντάρτικου υπαίθρου που εφαρμόστηκε αργότερα στην Κίνα, τη Νότια Αμερική και το Βιετνάμ. Οι μαχητές του Ζαπάτα δεν ήταν επαγγελματίες στρατιωτικοί, ήταν απλοί αγρότες και εργάτες στα εργοστάσια ζαχαροκάλαμου, που όταν δεν μάχονταν επέστρεφαν στις συνήθεις εργασίες τους, δυσκολεύοντας έτσι τον εντοπισμό τους από τον εχθρό [3].

Είναι λιγότερο γνωστό ότι, εκτός από ικανότατος πολεμικός ηγέτης, ο Ζαπάτα ήταν και υπεύθυνος ενός πρωτόγνωρου κοινωνικού πειράματος στην νότια πολιτεία Μορέλος (βλ. χάρτη). Εκεί, μεταξύ 1910 και 1919 – με έμφαση στις ανοδικές φάσεις του Αγώνα – οργανώθηκε ένα είδος Κομμούνας, με κοινοτική ιδιοκτησία και καλλιέργεια της γης, γεωργικούς συνεταιρισμούς, αυτοδιαχειριζόμενα εργοστάσια ζαχαροκάλαμου, κοινοτικά σχολεία και νοσοκομεία, δημοκρατικούς φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης. 

Αυτά όλα μέχρι τη δολοφονία του Εμιλιάνο Ζαπάτα τον Απρίλιο του 1919. Πριν συμπληρώσει τα 40 χρόνια του, όπως και ο Τσε [4]. Τελικά η Μεξικάνικη Επανάσταση επικράτησε μεν έναντι του παλιού πορφιριανού καθεστώτος [5] που προστάτευε τη μεγάλη ιδιοκτησία γης (λατιφούντια) και την παραδοσιακή πλουτοκρατία, αλλά ουσιαστικά με την πιο συντηρητική εκδοχή της [6], με βασικούς εκφραστές της και κυρίως ωφελημένους τους μικρότερους κτηματίες, τη μεσαία αστική τάξη και τους νικητές στρατιωτικούς που μετατράπηκαν σε πολιτικούς και βιομήχανους. 

Ο Ζαπάτα νεκρός (10/4/1919)
Παρόλα αυτά, διατηρήθηκαν αρκετά σπέρματα της πιο ριζοσπαστικής «συνιστώσας» της επανάστασης, τα οποία αποτυπώθηκαν στο Σύνταγμα του Κερέταρο (1917), το οποίο εκείνη την εποχή ήταν ίσως το πιο προοδευτικό του κόσμου: Θεσμοθέτησε μεταξύ άλλων αγροτική και εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, εργατικά δικαιώματα και διαχωρισμό κράτους και εκκλησίας [7]. Οι περισσότερες από τις προοδευτικές αυτές μεταρρυθμίσεις υλοποιήθηκαν επί της προεδρίας του Λάσαρο Κάρδενας (1934-1940), ο οποίος σύμφωνα με τον Τζίλι ολοκλήρωσε τη Μεξικάνικη Επανάσταση [8]. Αξίζει να σημειωθεί ότι η γενέτειρα του Ζαπάτα, Μορέλος, ήταν η πολιτεία με το μεγαλύτερο ποσοστό γης μοιρασμένης στους αγρότες σε όλο το Μεξικό. 

Παρακάτω παραθέτουμε εκτενή αποσπάσματα από επιστολή του Ζαπάτα όπου αναφέρεται στη Ρωσική Επανάσταση, μαζί με τα σχόλια του Τζίλι. Η μετάφραση είναι του Νίκου Κοκκάλα από την ελληνική έκδοση της «Κουκίδας». Μέσα απ’ αυτό το κείμενο φαίνεται ότι ο συντάκτης της μπορεί να μην ήταν κανένας διανοούμενος, αλλά ούτε πολιτικά ακατέργαστος όπως τον παρουσιάζουν συνήθως οι αστοί ιστορικοί, και μπορούσε – διαισθητικά έστω – να διακρίνει τα ταξικά χαρακτηριστικά της επανάστασης στην οποία πρωτοστάτησε.


Ο Ζαπάτα απήυθυνε την επιστολή του για τη Ρωσική Επανάσταση στον Χενάρο Αμέσκουα, ο οποίος τη δημοσίευσε το Μάιο του 1918 στην εφημερίδα Ο Κόσμος της Αβάνας. Η επιστολή έχει συνταχθεί στο γενικό αρχηγείο του Απελευθερωτικού Στρατού, στο Τλαλτισαπάν της Μορέλος, στις 14 Φεβρουαρίου του 1918. Λέει στις βασικές της παραγράφους:

Πολλά θα κερδίζαμε, πολλά θα κέρδιζε η ανθρωπότητα και η δικαιοσύνη, αν όλοι οι λαοί της Αμερικής και όλα τα έθνη της γηραιάς Ευρώπης καταλάβαιναν ότι ο αγώνας του Επαναστατημένου Μεξικού και ο αγώνας της Ρωσίας είναι και αντιπροσωπεύουν τον αγώνα της ανθρωπότητας, το υπέρτατο συμφέρον όλων των καταπιεσμένων λαών.[…]

Εδώ, όπως κι εκεί, υπάρχουν μεγάλοι άρχοντες, απάνθρωποι, άπληστοι και σκληροί, που από πατέρα σε γιο έχουν εκμεταλλευτεί μέχρι βασανιστηρίων μεγάλες αγροτικές μάζες. Κι εδώ, όπως κι εκεί, οι σκλαβωμένοι άνθρωποι, οι άνθρωποι με κοιμισμένη συνείδηση, αρχίζουν να ξυπνούν, να ταρακουνιούνται, να κινούνται, να τιμωρούν.

Ο μίστερ Ουίλσον, ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, είχε δίκιο όταν απέδιδε φόρο τιμής, σε πρόσφατη ευκαιρία, στη Ρωσική Επανάσταση, χαρακτηρίζοντάς τη ως ευγενή προσπάθεια για την απόκτηση ελευθεριών, και θα ήταν καλό μ’ αυτή την ευκαιρία να θυμηθούμε και να λάβουμε σοβαρά υπόψη την προφανή αναλογία, τον έκδηλο παραλληλισμό, την απόλυτη ισοτιμία, για να το πούμε καλύτερα, που υπάρχει ανάμεσα σ’ εκείνο το κίνημα και την αγροτική επανάσταση του Μεξικού. Και το ένα και η άλλη στοχεύουν εναντίον αυτού που ο Λέον Τολστόι θα αποκαλούσε «το μεγάλο έγκλημα», εναντίον της ανήθικης ιδιοποίησης της γης, που όντας ιδιοκτησία όλων, όπως το νερό και όπως ο αέρας, έχει μονοπωληθεί από μερικούς ισχυρούς, στηριγμένους στη δύναμη των στρατών και στην αδικία των νόμων.

Δεν πρέπει να μας παραξενεύει, εξάλλου, που το παγκόσμιο προλεταριάτο χειροκροτεί και θαυμάζει τη Ρωσική Επανάσταση, με τον ίδιο τρόπο που θα προσφέρει όλη του την αφοσίωση, τη συμπάθεια και τη στήριξή του σ’ αυτή τη Μεξικανική Επανάσταση, αντιλαμβανόμενο πλήρως τους στόχους της.

[…] Γι’ αυτό είναι τόσο ενδιαφέρον το έργο της διάδοσης και προπαγάνδισης που έχετε αναλάβει υπέρ της αλήθειας· γι’ αυτό θα πρέπει να προστρέξετε σε όλα τα εργατικά κέντρα και εργατικές ομάδες του κόσμου, για να τους κάνετε να νιώσουν την επιτακτική ανάγκη του να επιχειρήσουν ταυτόχρονα και να πραγματοποιήσουν μαζί τα δύο εγχειρήματα: την εκπαίδευση του εργάτη για τον αγώνα και τη διαμόρφωση της συνείδησης του αγρότη. Και καλό είναι να μη λησμονείται ότι λόγω και ως αποτέλεσμα της αλληλεγγύης του προλεταριάτου, η χειραφέτηση του εργάτη δεν μπορεί να επιτευχθεί αν δεν πραγματοποιηθεί ταυτόχρονα η ελευθερία του αγρότη. Αν δεν γίνει έτσι, η αστική τάξη θα πρέπει να στρέψει αυτές τις δύο δυνάμεις η μία εναντίον της άλλης, και να επωφεληθεί, λ.χ., από την άγνοια των αγροτών, για να πολεμήσει και να χαλιναγωγήσει τις δίκαιες ορμές των εργαζομένων, με τον ίδιο τρόπο που, αν παρουσιαστεί ευκαιρία, θα μπορεί να χρησιμοποιήσει τους μη συνειδητοποιημένους εργάτες και να τους στρέψει κατά των αδερφών τους της υπαίθρου.



Σε επιστολές και στάσεις όπως αυτή, η ζαπατική δημοκρατία – και μέσω αυτής, η Μεξικανική Επανάσταση στην πιο ριζοσπαστική της εμπειρία – προσπαθούσε να υπερβεί τα ίδια της τα όρια προς άλλες επαναστάσεις εκείνων των ημερών. Η Κομούνα της Μορέλος, πλέον στην τελευταία της αντίσταση, στοχαζόταν πάνω στις ομοιότητες και τους δεσμούς της με την επανάσταση των Ρώσων εργατών και αγροτών. Μακρινή και πολιορκημένη κι εκείνη από τις ξένες επεμβάσεις, η Ρωσική Επανάσταση δεν είχε τρόπο να συνδεθεί με την άγνωστή της επανάσταση των αγροτών της Μορέλος. Όμως αυτή η επιστολή είναι επίσης μια από τις αναρίθμητες αποδείξεις της σήμερα αφάνταστης επιρροής που η Ρωσική Επανάσταση άσκησε πάνω σε όλες τις μεξικανικές πολιτικές τάσεις εκείνων των χρόνων, από τον Ρικάρντο Φλόρες Μαγόν μέχρι τον Μανουέλ Γκόμες Μορίν.

Μ’ αυτόν τον τρόπο ο Εμιλιάνο Ζαπάτα, σε ένα από τα τελευταία του σημαντικά πολιτικά ντοκουμέντα, ένα χρόνο πριν τη δολοφονία του, αναζητούσε τα μέσα για να προβάλει στον κόσμο τις ιδέες ενός κινήματος, που είχε δυσκολευτεί να υπερβεί τον τοπικό ορίζοντα, προς μια εθνική προοπτική. Ήταν ένα ξεχωριστό πολιτικό άλμα, κατανοητό μόνο με την προϋπόθεση μιας σταθερότητας και συνοχής σ’ αυτές τις ιδέες, συχνά περιφρονημένες ή αγνοημένες από χρονικογράφους και ιστορικούς τόσο πολυμαθείς όσο και επιδερμικούς.

Ίσως αυτή ήταν η τελευταία αναλαμπή της Κομμούνας του Μορέλος και του αρχηγού της, Εμιλιάνο Ζαπάτα.


Σημειώσεις:
[1] Κατά λέξη η «επανάσταση που διακόπηκε». Κυκλοφόρησε και στα ελληνικά με τον τίτλο «Η Μεξικάνικη Επανάσταση 1910-1920» από τις Εκδόσεις Κουκίδα. Κρατάμε την απόδοση της μετάφρασης του βιβλίου στα κύρια ονόματα (Τζίλι, Ζαπάτα) αν και στα ισπανικά το ορθό είναι Χίγι, Σαπάτα. Ειδικά ο συγγραφέας πιθανότατα είναι ιταλικής καταγωγής (Adolfo Atilio Gilly Malvagni), οπότε δεν είναι λάθος το Τζίλι.
[2] José Doroteo Arango Arámbula (1878 – 1923), πιο γνωστός με το πολεμικό ψευδώνυμο Φρανσίσκο (Πάντσο) Βίγια. Ο άλλος μεγάλος ηγέτης της Μεξικάνικης Επανάστασης, έμαθε μεγάλος γραφή και ανάγνωση.
[3] Αντίθετα, η Μεραρχία του Βορρά του Βίγια περιλάμβανε και αρκετές τακτικές στρατιωτικές μονάδες με επικεφαλής αξιωματικούς καριέρας, όπως ο στρατηγός Φελίπε Άνχελες.
[4] Γεννήθηκε στις 8 Αυγούστου 1879.
[5] Τα 35 χρόνια της κυριαρχίας του José de la Cruz Porfirio Díaz Mori (1830 – 1915), γνωστά και ως «πορφιριάτο» (1876-1911). Μεγάλη όσο και αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, ο Πορφίριο Ντίας έθεσε τις βάσεις της εκβιομηχάνισης και του εκσυγχρονισμού του Μεξικού, αλλά στιγματίστηκε και από αυταρχικό τρόπο διακυβέρνησης και άγρια καταστολή των πολιτικών του αντιπάλων.
[6] Θα μπορούσαμε να πούμε κατ’ αναλογία τη «γιρονδίνικη» πτέρυγα, σύμφωνα με την ορολογία της Γαλλικής Επανάστασης.
[7] Η αντικληρικαλιστική διάσταση της Μεξικάνικης Επανάστασης οριστικοποιήθηκε μετά την ήττα των φανατικών οπαδών της καθολικής εκκλησίας στον πόλεμο των «cristeros» (1926-1929).
[8] Ανάμεσα στις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις του Κάρδενας συγκαταλέγονται η υλοποίηση του  αναδασμού γης (το περίφημο Άρθρο 27 του Συντάγματος του 1917) και η εθνικοποίηση του πετρελαίου και των σιδηροδρόμων.

Κυριακή 7 Απριλίου 2013

Αφιέρωμα του El Sistema στον Ούγκο Τσάβες

Στις 5 Απριλίου συμπληρώθηκε ένας μήνας από το θάνατο του Ούγκο Τσάβες.
Το διάσημο πρόγραμμα μουσικής εκπαίδευσης El Sistema (πρόσφατα μετονομάστηκε σε Μουσικό Ίδρυμα Σιμόν Μπολίβαρ, FMSB) έφτιαξε το παρακάτω βίντεο, ένα κολλάζ από μουσικά κομμάτια, στιγμιότυπα από τη ζωή και αποσπάσματα από λόγους του Τσάβες, σαν αφιέρωμα στον άνθρωπο που το στήριξε ίσως περισσότερο από κάθε άλλον τα τελευταία χρόνια.



Αξίζει να δείτε ακόμα - αν δεν έχετε ήδη δει - το ντοκυμανταίρ του Εξάντα 

Δευτέρα 25 Μαρτίου 2013

10 χρόνια από την εισβολή στο Ιράκ

Στις 19 Μαρτίου συμπληρώθηκαν 10 χρόνια από την έναρξης της εισβολής των ΗΠΑ στο Ιράκ, με το πρόσχημα της εξουδετέρωσης των όπλων μαζικής καταστροφής που -δήθεν- διέθετε το οπλοστάσιο του Σαντάμ Χουσεϊν καθώς και εξαιτίας των -δήθεν- διασυνδέσεων του καθεστώτος με την Αλ Κάιντα. Ήταν το ξεκίνημα του Δεύτερου Πολέμου του Κόλπου από την κυβέρνηση του Τζορτζ Μπους του νεότερου, που ολοκλήρωσε στη χώρα της Μεσοποταμίας το καταστρεπτικό έργο  της "Καταιγίδας της Ερήμου" (Πρώτος Πόλεμος του Κόλπου) που κήρυξε ο πατέρας του το 1991. Σε αντίθεση με την εύκολη νίκη των "συμμάχων" στον πρώτο πόλεμο, ο δεύτερος οδήγησε σε οκταετή κατοχή της χώρας από τον αμερικανικό στρατό, με χιλιάδες νεκρούς - κυρίως αμάχους [1] - και απροσχημάτιστη λεηλάτηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών της κατακτημένης χώρας, σύμφωνα με το "Δόγμα του Σοκ", όπως εξηγεί στο ομώνυμο βιβλίο της η Ναόμι Κλέιν. 

"Η εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ αποδείχτηκε μια χαρακτηριστική περίπτωση λανθασμένων υποθέσεων, κακοκατευθυνόμενης αντικατασκοπίας, προπαγανδιστικής χειραγώγησης και διοικητικής αυθαιρεσίας, σύμφωνα με συνοπτικό βιβλίο αποχαρακτηρισμένων εγγράφων του National Security Archive [2] που αναρτήθηκε με την ευκαιρία της 10ης επετείου του πολέμου."

Πιο κάτω μεταφράζουμε ένα κείμενο του Εντουάρντο Γκαλεάνο από το βιβλίο του Bocas de Tiempo (Στόματα του Χρόνου), όπου περιγράφει μια μικρή, ανθρώπινη ιστορία, μέσα στη μεγάλη ιστορία του πολέμου.

Παρασκευή 22 Μαρτίου 2013

Το κόμικ και η κρίση

Στις 6 Μαρτίου ξεκίνησε μια ενδιαφέρουσα έκθεση στο Ινστιτούτο Θερβάντες της Αθήνας, με τίτλο "Τα κόμικ και η κρίση". Θα διαρκέσει έως της 13 Απριλίου.

Η Ελλάδα και η Ισπανία είναι δύο από τις χώρες που υφίστανται την επίθεση της οικονομικής κρίσης τα τελευταία χρόνια και το Ινστιτούτο Θερβάντες, ως συνδετικός κρίκος ανάμεσα στην Ελλάδα και στον ισπανόφωνο κόσμο, ανοίγει τον διάλογο πάνω σ’ αυτό το θέμα μεταξύ καλλιτεχνών του κόμικ από τα δύο ευρωπαϊκά άκρα της Μεσογείου και από την Αργεντινή, η οποία είναι μια από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής που υπέφερε πρόσφατα κι αυτή μια βαθειά κρίση. Οι καλλιτέχνες είναι οι: Μπερνάρντο Βεργκάρα και Μανέλ Φοντεβίλα από την Ισπανία, Μπερνάρντο Έρλιχ από την Αργεντινή και Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος, Μιχάλης Διαλυνάς και Πέτρος Χριστούλιας από την Ελλάδα. Επιμελήτρια: Λήδα Τσενέ, καλλιτεχνική διευθύντρια του Comicdom Con Athens. 

Για περισσότερες πληροφορίες βλ. atenas.cervantes.es
Επίσης για άλλες εκδηλώσεις σχετικές με κόμικ την άνοιξη στην Αθήνα comicdom-con.gr

Παρακάτω μερικά χαρακτηριστικά κόμικ.

Εκπρόσωπος της Διαμαρτυρίας των Αγανακτισμένων (Φτάνει!) -
Εκπρόσωπος των αγανακτισμένων από τη διαμαρτυρία

Σάββατο 16 Μαρτίου 2013

Το πέρασμα του χρόνου

Έξι αιώνες μετά την ιδρυσή της, η Ρώμη αποφάσισε ότι το έτος θα άρχιζε την πρώτη ημέρα του Ιανουαρίου. Έως τότε, κάθε χρόνος γεννιόταν στις 15 Μαρτίου. Δεν υπήρχε άλλη λύση από το να αλλάξει η ημερομηνία, λόγω του πολέμου.

Η Ισπανία φλεγόταν. Η εξέγερση, που προκαλούσε την αυτοκρατορική ισχύ και καταβρόχθιζε χιλιάδες λεγεωνάριους, υποχρέωσε τη Ρώμη να αλλάξει το λογαριασμό των ημερών της και τους κύκλους των κρατικών της υποθέσεων.

Πολλά χρόνια διήρκεσε ο ξεσηκωμός, μέχρι που τελικά η πόλη της Νουμαντίας, η πρωτεύουσα των εξεγερμένων Ισπανών, να πολιορκηθεί, να πυρποληθεί και να ισοπεδωθεί. 

Σε ένα λόφο περιτριγυρισμένο από χωράφια σταριού, στις όχθες του ποταμού Ντουέρο, κείτονται τα απομεινάρια της. Σχεδόν τίποτα δεν έχει μείνει από αυτή την πόλη που άλλαξε, για πάντα, το παγκόσμιο ημερολόγιο.

Αλλά τα μεσάνυχτα κάθε 31ης Δεκεμβρίου, όταν υψώνουμε τα ποτήρια, τσουγκρίζουμε γι' αυτήν, αν και δεν το ξέρουμε, για να συνεχίσουν να γεννιόνται οι ελεύθεροι και οι χρόνοι.

Eduardo Galeano, Bocas de Tiempo (Στόματα του Χρόνου)

Παρασκευή 8 Μαρτίου 2013

Ημέρα της Γυναίκας, του Εντουάρντο Γκαλεάνο

Σήμερα είναι Ημέρα της Γυναίκας.

Μέσα στην ιστορία, διάφοροι διανοητές, ανθρώπινοι και θεϊκοί, όλοι άνδρες, ασχολήθηκαν με τη γυναίκα, για διάφορους λόγους:

Για την ανατομία της
Αριστοτέλης: Η γυναίκα είναι ένας ατελής άνδρας.
Αγ. Θωμάς Ακινάτης: Η γυναίκα είναι ένα σφάλμα της φύσης, γενιέται από ένα σπέρμα σε κακή κατάσταση.
Μαρτίνος Λούθηρος: Οι άνδρες έχουν φαρδείς ώμους και στενούς γοφούς. Είναι προικισμένοι με νοημοσύνη. Οι γυναίκες έχουν στενούς ώμους και φαρδείς γοφούς, για να κάνουν παιδιά και να μένουν στο σπίτι.

Για τη φύση της
Φρανθίσκο Κεβέδο: Οι κότες κάνουν αβγά, και οι γυναίκες βάζουν κέρατα.
Αγ. Ιωάννης Δαμασκηνός: Η γυναίκα είναι μια πεισματάρα γαϊδούρα.
Αρθρούρος Σοπενχάουερ: Η γυναίκα είναι ένα ζώο με μακρύ μαλλί και κοντή σκέψη.

Για τον προορισμό της
Είπε ο Γιαχβέ στη γυναίκα, σύμφωνα με τη Βίβλο: Ο σύζυγός σου θα σε εξουσιάσει.
Είπε ο Αλλάχ στο Μωάμεθ,σύμφωνα με το Κοράνι: Οι καλές γυναίκες είναι υπάκουες. 

Eduardo Galeano, Los Hijos de los Días 
 (Έχει κυκλοφορήσει στα ελληνικά με τον τίτλο "Οι Μέρες Αφηγούνται")

Πέμπτη 7 Μαρτίου 2013

Ο θάνατος του πολεμιστή



Σ' αυτούς που μου εύχονται το θάνατο εγώ τους εύχομαι μακρά ζωή, για να δουν πώς συνεχίζει να προχωρά η επανάσταση, από μάχη σε μάχη κα από νίκη σε νίκη.

Ούγκο Ραφαέλ Τσάβες Φρίας (1954 - 2013)

Στο τέλος της μάχης,
και με νεκρό το συμπολεμιστή, ήρθε πλάι του ένας άνδρας 
και του είπε: "Μην πεθάνεις, σε αγαπώ τόσο!"
Αλλά το νεκρό σώμα, αλίμονο, συνέχισε να πεθαίνει.
Το πλησίασαν δύο και του επανέλαβαν:
"Μη μας αφήνεις! Κουράγιο! Ξαναγύρνα στη ζωή!"
Αλλά το νεκρό σώμα, αλίμονο, συνέχισε να πεθαίνει.
Προστρέξαν σ'αυτό είκοσι, εκατό, χίλιοι, πεντακόσιες χιλιάδες,
Κραυγάζοντας: "Τόση αγάπη, και δεν μπορεί τίποτα απέναντι στο θάνατο!"
Αλλά το νεκρό σώμα, αλίμονο, συνέχισε να πεθαίνει.
Το περικύκλωσαν εκατομμύρια άτομα,
Με κοινό παρακάλιο: "Μείνε, αδελφέ!"
Αλλά το νεκρό σώμα, αλίμονο, συνέχισε να πεθαίνει.
Τότε, όλοι οι άνθρωποι της γης,
Το περιτριγύρισαν· τους είδε το νεκρό σώμα θλιμμένο, συγκινημένο·
Ανασηκώθηκε αργά
Αγκάλιασε τον πρώτο άνδρα· ξεκίνησε να περπατά...

Σέσαρ Βαγιέχο, Μάζα