Βραβεία Casa de las Américas 2013

Πηγή: casadelasamericas.org

Απονεμήθηκαν πριν λίγες μέρες τα λογοτεχνικά βραβεία 2013 του πνευματικού ιδρύματος Casa de las Américas, ενός θεσμού με μεγάλο έργο στα ισπανόφωνα γράμματα και με μεγάλο κύρος όχι μόνο στην Κούβα αλλά και σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική, με ιστορία όση και η Επανάσταση (*).

Στο φετινό 54ο διαγωνισμό δεν συμμετείχε κάποιο πολύ μεγάλο όνομα, όπως πέρσι ο Εντουάρντο Γκαλεάνο. Αναλυτικά πιο κάτω τα βραβεία για τις διάφορες λογοτεχνικές κατηγορίες.

Στην κατηγορία της Ποίησης, η κριτική επιτροπή απένειμε ομόφωνα το βραβείο στο έργο Pujato, του Αργεντινού Gabriel Cortiñas, το οποίο διακρίθηκε για την πληρότητα και την αισθητική γραμμή του, "ένας ποιητικός λόγος επικοινωνιακός και μια λογοτεχνική φλέβα που μας οδηγεί σε ένα μικρό, καθημερινό έπος, σχετικά με την ιδιομορφία της δουλειάς των ναυτικών στις θάλασσες του Νότου". Το όνομα του ποιητικού έργου παραπέμπει στον Ερνάν Πουχάτο, εξερευνητή της Ανταρκτικής. Έυφημους μνείες πήραν τα έργα Retratos mal hablados του Leonel Alvarado (Ονδούρα) και Los tiempos de la humanidad του Cristian Avecillas (Εκουδόρ).

Αμφισβητούνται οι νέοι κανόνες ορθογραφίας των ισπανικών

"Η γλώσσα δε φτιάχνεται στα εργαστήρια, φτιάχνεται στο δρόμο" είπε ο διευθυντής του Ινστιτούτου Θερβάντες (Ισπανίας) Víctor García de la Concha, κατά την παρουσίαση του βιβλίου του El libro del español correcto (το βιβλίο των σωστών ισπανικών). Πρόσθεσε ακόμα ότι "η ορθογραφία δεν είναι επιστήμη, είναι μια σύμβαση" (1).

Εδώ και δύο περίπου χρόνια, έχει ξεσπάσει διαμάχη σχετικά με τους νέους κανόνες ορθογραφίας που έχει εκδόσει η Βασιλική Ισπανική Ακαδημία (RAE), και περιλαμβάνουν κυρίως κατάργηση του τονισμού σε κάποιες λέξεις, όπως για παράδειγμα guion αντί guión [σενάριο], solo αντί sólo [μόνο (επίρρημα)] και este αντί éste [αυτός (δεικτική αντωνυμία)]. 

Οι αλλαγές αυτές έγιναν προς την κατεύθυνση της απλούστευσης της ορθογραφίας της γλώσσας, ωστόσο συναντούν μικρότερες ή μεγαλύτερες αντιδράσεις τόσο από τον απλούς "ομιλητές" - κυρίως τους μεγαλύτερους σε ηλικία - όσο και διανοούμενους όπως οι συγγραφείς Arture Pérez Reverte, Antonio Muñoz Molina και José Marías.

500 εκατομμύρια μιλάνε ισπανικά!

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Ινστιτούτου Θερβάντες για το 2012, την οποία παρουσίασαν ο διευθυντής του ινστιτούτου Βίκτορ Γκαρσία ντε λα Κόντσα και ο υπουργός Εξωτερικών Υποθέσεων και Συνεργασίας, Χοσέ Μανουέλ Γκαρσία Μαργκάγιο, σε 495 περίπου εκατομμύρια ανέρχονται οι ισπανόφωνοι στον κόσμο. Αυτό καθιστά τα ισπανικά τη δεύτερη γλώσσα σε αριθμό χρηστών, και τη δεύτερη γλώσσα διεθνούς επικοινωνίας μετά τα αγγλικά. Εκτιμάται ότι μέσα σε τρεις γενιές το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού θα καταλαβαίνει ισπανικά, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες συγκεντρώνουν τον μεγαλύτερο αριθμό ισπανόφωνων στον κόσμο, ξεπερνώντας και το Μεξικό.

Ειδικότερα, τα ισπανικά των ΗΠΑ - τα οποία πρόσφατα αναγνωρίστηκαν από την Βασιλική Ισπανική Ακαδημία (RAE) ως ξεχωριστή διάλεκτος - θεωρούνται ότι έχουν πολύ μέλλον και δυναμισμό. Η Ασία είναι ο νέος στόχος "κατάκτησης" της ισπανικής γλώσσας, το νέο "Ελ Ντοράντο" όπως είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός, καθώς το ενδιαφέρον για εκμάθηση ισπανικών στην ασιατική ήπειρο είναι μεν ακόμα μικρό, αλλά έντονα αυξανόμενο, ιδιαίτερα στην Κίνα.

Night of the Living Dead

Μια ανάρτηση έξω από τη συνηθισμένη (ως τώρα) θεματολογία. Πρόσφατα είδα την αυθεντική ασπρόμαυρη έκδοση -του 1968- της εμβληματικής ταινίας τρόμου του George Romero, "Η Νύχτα των Ζωντανών Νεκρών". Είχα δει παλιότερα και μια έγχρωμη εκδοχή, μάλλον το remake του 1990.

Η ταινία ήταν παραγωγή του μικρού στούντιο Image Ten με  το φτωχό -ακόμα και για τα δεδομένα προ 35ετίας- προϋπολογισμό των 114.000 δολαρίων. Έγινε τεράστια εισπρακτική επιτυχία και καταξιώθηκε ως μια από τις πιο πετυχημένες cult movies (κατ' άλλους B-movies) όλων εποχών, εμπνέοντας μάλιστα πολλά remakes και sequels, από τον ίδιο το Ρομέρο αλλά και άλλους δημιουργούς.

Η ιστορία λίγο πολύ γνωστή. Η Μπάρμπρα και ο Τζόνι φτάνουν αργά το απόγευμα σε ένα ερημικό νεκροταφείο για να καταθέσουν στεφάνι στον τάφο του πατέρα τους. Ξαφνικά ένας παράξενος άνδρας επιτίθεται στη Μπάρμπρα. Ο Τζόνι παλεύει μαζί του για να υπερασπιστεί την αδελφή του. Ο μυστηριώδης τύπος αποδεικνύεται ότι είναι ζωντανός νεκρός, "ζόμπι". Σκοτώνει τον Τζόνι και στη συνέχεια κυνηγάει τη Μπαρμπρα, η οποία με πολύ κόπο καταφέρνει να του ξεφύγει και να βρει καταφύγιο σε ένα εγκαταλειμμένο σπίτι.

Η εγγονή (Σολεδάδ Μπαρέτ)

του Εντουάρντο Γκαλεάνο

Η Σολεδάδ, εγγονή του Ραφαέλ Μπαρέτ, θυμόταν μια φράση του παππού της:

- Αν το Καλό δεν υπάρχει, πρέπει να το εφεύρουμε.

Ο Ραφαέλ, Παραγουανός από επιλογή, επαναστάτης από κλίση, πέρασε περισσότερο χρόνο στη φυλακή απ' ότι στο σπίτι του, και πέθανε στην εξορία.

Η εγγονή του κομματιάστηκε από σφαίρες στη Βραζιλία, μια μέρα σαν σήμερα του 1973. Ο δεκανέας Ανσελμο, ναυτικός εξεγερμένος, επαναστάτης ηγέτης, ήταν αυτός που την παρέδωσε.

Κουρασμένος να είναι ηττημένος, μετανοημένος για όλα όσα πίστευε και ήθελε, κατέδωσε, έναν προς έναν, τους συντρόφους του στον αγώνα ενάντια στη στρατιωτική δικτατορία της Βραζιλίας, και τους έστειλε στο μαρτύριο ή στο σφαγείο.

Τη Σολεδάδ, που ήταν η γυναίκα του, την άφησε για το τέλος. Ο δεκανέας Ανσέλμο έδειξε το μέρος όπου αυτή κρυβόταν, και απομακρύνθηκε. Ήταν ήδη στο αεροδρόμιο όταν ακούστηκαν οι πρώτοι πυροβολισμοί.

Από το καινούριο βιβλίο του Eduardo Galeano, Los Hijos de los Días (Τα παιδία των Ημερών)