84 χρόνια από τη γέννηση του Βίκτορ Χάρα, και το ποίημα Somos cinco mil (Είμαστε πέντε χιλιάδες)

Σήμερα τιμήθηκαν στη Χιλή τα 84 χρόνια από τη γέννηση του σπουδαίου τραγουδοποιού Βίκτορ Χάρα, ο οποίος βασανίστηκε και δολοφονήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 1973, πέντε ημέρες μετά το πραξικόπημα που ανέτρεψε τον Σαλβαδόρ Αλιέντε από δυνάμεις του δικτάτορα Αουγκούστο Πινοτσέτ.

Ο Χάρα ήταν πολιτιστικός πρέσβης της κυβέρνησης της Λαϊκής Ενότητας (1970-1973). Μετά το πραξικόπημα, συμμετείχε σε κατάληψη μαζί με φοιτητές στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Σαντιάγο. Συνελλήφθη και μεταφέρθηκε στο Στάδιο της Χιλής, όπου δολοφονήθηκε με 44 σφαίρες από υψηλόβαθμα στελέχη του στρατού, μετά από φρικτά βασανιστήρια.

Το παρακάτω ποίημα, Somos cinco mil (Είμαστε πέντε χιλιάδες), είναι το τελευταίο που έγραψε ο σπουδαίος αυτός καλλιτέχνης, κατά τη διάρκεια της κράτησής του, και διασώθηκε από κάποιον σύντροφό του που επέζησε. Πρωτοδημοσιεύτηκε δέκα χρόνια μετά το θανατό του, στη βιογραφία Victor Jara, un canto truncado που έγραψε η χήρα του, η βρετανίδα χορεύτρια Τζόαν Τέρνερ ντε Χάρα (1).

Somos cinco mil	Είμαστε Πέντε Χιλιάδες
Victor Jara	Βίκτορ Χάρα
Somos cinco mil en esta pequeña parte de la ciudad. Somos cinco mil. ¿Cuántos seremos en total en las ciudades y en todo el país? Somos aquí diez mil manos que siembran y hacen andar las fábricas. ¡Cuánta humanidad con hambre, frío, pánico, dolor, presión moral, terror y locura! Seis de los nuestros se perdieron en el espacio de las estrellas. Un muerto, un golpeado como jamás creí se podría golpear a un ser humano. Los otros cuatro quisieron quitarse todos los temores uno saltando al vacío, otro golpeándose la cabeza contra el muro, pero todos con la mirada fija de la muerte. ¡Qué espanto causa el rostro del fascismo! Llevan a cabo sus planes con precisión artera sin importarles nada. La sangre para ellos son medallas. La matanza es acto de heroísmo. ¿Es éste el mundo que creaste, Dios mío? ¿Para esto tus siete días de asombro y de trabajo? En estas cuatro murallas sólo existe un número que no progresa, que lentamente querrá más la muerte. Pero de pronto me golpea la consciencia y veo esta marea sin latido, pero con el pulso de las máquinas y los militares mostrando su rostro de matrona lleno de dulzura. ¿Y Méjico, Cuba, y el mundo? ¡Que griten esta ignominia! Somos diez mil manos que no producen. ¿Cuántos somos en toda la patria? La sangre del Compañero Presidente golpea más fuerte que bombas y metrallas. Así golpeará nuestro puño nuevamente. ¡Canto, que mal me sales cuando tengo que cantar espanto! Espanto como el que vivo, como el que muero, espanto. De verme entre tanto y tantos momentos del infinito en que el silencio y el grito son las metas de este canto. Lo que veo nunca vi, lo que he sentido y lo que siento hará brotar el momento...	Είμαστε πέντε χιλιάδες σ’ αυτό το μικρό κομμάτι της πόλης. Είμαστε πέντε χιλιάδες. Πόσοι να είμαστε συνολικά στις πόλεις και σ’ όλη τη χώρα; Είμαστε εδώ δέκα χιλιάδες χέρια που σπέρνουν και λειτουργούν τα εργοστάσια. Πόση ανθρωπότητα με πείνα, κρύο, πανικό, πόνο, καταπίεση ηθική, τρόμο και τρέλα! Έξι απ’ τους δικούς μας χαθήκαν στη γειτονιά των αστεριών. Ένας νεκρός, ένας χτυπημένος όπως ποτέ δεν πίστεψα θα μπορούσαν να χτυπήσουν ένα ανθρώπινο πλάσμα. Οι άλλοι τέσσερις ήθελαν ν’ απαλλαγούν απ’ όλους τους φόβους ένας πηδώντας στο κενό, άλλος χτυπώντας το κεφάλι στον τοίχο, αλλά όλοι με το σταθερό βλέμμα του θανάτου. Τι φρίκη προκαλεί το προσωπείο του φασισμού! Φέρνουν εις πέρας τα σχέδια τους με δόλια ακρίβεια χωρίς τίποτα να τους ενδιαφέρει. Το αίμα γι’ αυτούς είναι μετάλλια. Η σφαγή είναι πράξη ηρωισμού. Είναι αυτός ο κόσμος που έφτιαξες, Θεέ μου; Για τούτο οι επτά σου ημέρες δέους και δημιουργίας; Μέσα σ’ αυτούς τους τέσσερις τοίχους υπάρχει μόνο ένα νούμερο που δε μεγαλώνει, Που αργά θα θέλει περισσότερο το θάνατο. Αλλά γρήγορα με χτυπάει η συνείδηση και βλέπω αυτή τη λαοθάλασσα χωρίς παλμό, αλλά με το ρυθμό των μηχανών και τους στρατιωτικούς με έκφραση μαμής γεμάτη γλύκα. Και το Μεξικό, η Κούβα, και ο κόσμος; Ας βροντοφωνάξουν γι’ αυτή την ατιμία! Είμαστε δέκα χιλιάδες χέρια που δεν παράγουν. Πόσα είμαστε σ’ όλη την πατρίδα; Το αίμα του Συντρόφου Προέδρου χτυπάει πιο δυνατά από βόμβες και μυδράλια. Έτσι θα χτυπήσει η γροθιά μας ξανά. Τραγούδι, πόσο άσχημο μου βγαίνεις όταν πρέπει να τραγουδήσω τη φρίκη! Φρίκη σαν κι αυτή που ζω, σαν αυτή που πεθαίνω, φρίκη. Βλέποντας με ανάμεσα σε τόσες πολλές στιγμές αιωνιότητας όπου η σιωπή και η κραυγή είναι οι σκοποί αυτού του τραγουδιού. Αυτό που βλέπω ποτέ δεν είδα, αυτό που ένιωσα και αυτό που νιώθω θα κάνει ν’ ανθίσει η στιγμή…

Ο Βίκτορ Χάρα (δεξιά) συμμετέχει σε λαϊκή διαδήλωση

(1) Κυκλοφορούν διάφορες εκδοχές του ποιήματος. Η πιο πάνω είναι αυτή που περιέχεται στο άρθρο της Joan Jara στην εφημερίδα El País.

Συμπληρωματική Πηγή: Telesur

41 χρόνια από το θάνατο του Βίκτορ Χάρα

Στις 16 Σεπτεμβρίου συμπληρώθηκαν 41 χρόνια από τη δολοφονία του πολυτάλαντου χιλιανού καλλιτέχνη Βίκτορ Χάρα. Ο Χάρα δεν είναι μόνο ένας από τους μουσικούς με τη μεγαλύτερη επιρροή στη Χιλή, αλλά επίσης μια από τις ορατές μορφές όλων όσων πέθαναν κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Πινοτσέτ. Τραγουδοποιός, συνθέτης, δάσκαλος, λαϊκός καλλιτέχνης, θεατρικός σκηνοθέτης. 

Είμαστε πέντε χιλιάδες

σ' αυτό το μικρό κομμάτι της πόλης.

Είμαστε πέντε χιλιάδες

Πόσοι είμαστε στο σύνολο

στις πόλεις και σ' όλη τη χώρα;

Μόνο εδώ

δέκα χιλιάδες χέρια σπέρνουν

και κάνουν να δουλεύουν τα εργοστάσια.

Πόση ανθρωπότητα

με πείνα, κρύο, πανικό, πόνο,

ηθική καταπίεση, τρόμο και τρέλα!

(ποίημα γραμμένο κατά τη διάρκεια της κράτησής του)

“Somos cinco mil
en esta pequeña parte de la ciudad.
Somos cinco mil
¿Cuántos seremos en total
en las ciudades y en todo el país?
Solo aquí
diez mil manos siembran
y hacen andar las fábricas.
¡Cuánta humanidad
con hambre, frío, pánico, dolor,
presión moral, terror y locura!”

(poema escrito durante su detención)

Πηγή: elciudadano.cl

(Μπορείτε να βρείτε εκεί περισσότερες από 100 φωτογραφίες του Βίκτορ Χάρα, πολλές από αυτές σχετικά άγνωστες)

Εκδήλωση αφιερωμένη στον Victor Jara

ΣΑΒΒΑΤΟ  26/10/2013, 

ΩΡΑ 8.30 Μ.Μ.

   ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΗ  ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ  VICTOR JARA

Χιλιανού συνθέτη, μουσικού και ποιητή που βασανίστηκε απάνθρωπα και  δολοφονήθηκε  από  τη  χούντα  του Πινοσέτ

   

40 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΦΑΣΙΣΤΙΚΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ ΣΤΗ ΧΙΛΗ

  

Ο χιλιανός ποιητής Jaime Svart 

απαγγέλει ποιήματα 

Παρουσιάζει τραγούδια ο χιλιανός μουσικός

Horacio Duran από την ομάδα Inti Illimani

Προβολή σχετικού video

   

 

ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΗ

  Μέγαρο Ερμής-Πανεπιστημίου 56, Εμμ. Μπενάκη 9 και Γαμβέτα 1,

 1^οςόροφος, τηλ. 210-3802055

 

Η Χιλή τιμά τα 40 χρόνια από τη δολοφονία του Βίκτορ Χάρα

Ο λαός της Χιλής απέδωσε την Κυριακή ένα συγκινητικό φόρο τιμής για τα 40 χρόνια από τη δολοφονία του τραγουδοποιού Βίκτορ Χάρα, που συνελήφθη και βασανίστηκε κατά τη διάρκεια του στρατιωτικού πραξικοπήματος της 11ης Σεπτέμβρη 1973 που εγκαθίδρυσε τη δικτατορία του Αουγκούστο Πινοτσέτ (1973-1990).

Η κεντρική εκδήλωση ξεκίνησε με πορεία προς το Μητροπολιτικό Νεκροταφείο της πρωτεύουσας Σαντιάγο, έξω από το οποίο βρέθηκε το νεκρό σώμα του Χάρα. Στο σημείο αυτό, η μπριγάδα των κομμουνιστικών νεολαιών Lo Espejo ξεκίνησε το χτίσιμο ενός εικονογραφημένου τοίχου (mural) μήκους 200 μέτρων προς τιμήν του καλλιτέχνη, ο οποίος εκτός από δημοφιλής συνθέτης και τραγουδιστής ήταν και πετυχημένος θεατρικός σκηνοθέτης.

Ο πρόεδρος του Κομμουνιστικού Κόμματος Χιλής, Γκιγιέρμο Τεϊγιέρ, δήλωσε στον τόπο της εκδήλωσης ότι "έφτιαξαν έναν τοίχο πολύ όμορφο, υπάρχουν οι μορφές με τα σημάδια της ανάκρισης πέντε αγνοούμενων που δεν έχουν ακόμα αναγνωριστεί". Πρόσθεσε ακόμα ότι η δικτατορία του Πινοτσέτ "σταμάτησε τη ζωή [του Χάρα] αλλά όχι το τραγούδι του [...] Αυτό είναι το μάθημα που μας αφήνουν αυτά τα 40 χρόνια ιστορίας και αυτού του τόσου αποτρόπαιου γεγονότος όπως ήταν το πραξικόπημα και όλα τα εγκλήματα που έγιναν".

Τον προηγούμενο Αύγουστο πραγματοποιήθηκαν επίσης μουσικές συναυλίες με επανεκτελέσεις των τραγουδιών του Βίκτορ Χάρα ενώ παρουσιάστηκε και ένα θεατρικό έργο με τίτλο "Βίκτορ χωρίς τον Βίκτορ Χάρα".

Στις 12 Σεπτεμβρίου 1973 - την επομένη του πραξικοπήματος που ανέτρεψε το σοσιαλιστή πρόεδρο Σαλβαδόρ Αλιέντε - ο Βίκτορ Χάρα συνελήφθη, φυλακίστηκε και βασανίστηκε στο στάδιο της Χιλής, έναν κεκλεισμένο χώρο στο κέντρο του Σαντιάγο που σήμερα φέρει το όνομά του. Στις 16 του μηνός δέχτηκε 44 σφαίρες και το πτώμα του βρέθηκε σε ερημική περιοχή, κάνοντάς τον συμβολική μορφή των εκατοντάδων καλλιτεχνών που υπέστησαν παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Πινοτσέτ.

Η δολοφονία του καλλιτέχνη "ήταν κάτι βάρβαρο, οι καλλιτέχνες ένιωσαν ότι σκότωσαν έναν από αυτούς, με τρόπο δειλό και άγριο. Το δικό μας καθήκον είναι να απαιτούμε αλήθεια και δικαιοσύνη έτσι ώστε ποτέ να μην ξαναζήσουμε αυτές τις καταστάσεις", δήλωσε για τα διεθνή πρακτορεία η Γκλόρια Κένινγκ, διευθύντρια του ιδρύματος Βίκτορ Χάρα.

Το έγκλημα της δολοφονίας του Χάρα ερευνάται από τη χιλιανή δικαιοσύνη από το 2009. Μέχρι στιγμής, οι πρώην αξιωματικοί του στρατού Ούγκο Σάντσες Μαρμόντι και Πέδρο Μπαριέντος Νούνιες, - ο  οποίος ζει από το 1990 στη Φλόριδα των ΗΠΑ - έχουν κατηγορηθεί ως φυσικοί αυτουργοί της δολοφονίας απόν τη χήρα του Χάρα, Χοάνα Τέρνερ, και άλλοι έξι ως συνεργοί.  Ειδικά για τον Μπαριέντος έχει ζητηθεί επίμονα από τις ΗΠΑ η έκδοση για να δικαστεί.

Συνολικά η 17χρονη δικτατορία του Πινοτσέτ άφησε πίσω της πάνω από 3.200 νεκρούς και αγνοούμενους και γύρω στις 38.000 φυλακισθέντες και βασανισθέντες. Ανάμεσά τους αρκετές εκατοντάδες διανοούμενοι και καλλιτέχνες.

 Πηγή: Telesur