Ο στρατιωτικός αρχηγισμός και το ζήτημα της γης στη Λατινική Αμερική

Στον οικονομικό τομέα ο αρχηγός είναι μόνιμα ο κύριος υποστηρικτής του λατιφούντιου [1]. Παρότι μερικές φορές κηρύσσονται εχθροί της ιδιοκτησίας, σχεδόν δεν υπάρχει αρχηγός που να μην καταλήγει στη μεγαλογαιοκτησία. Το βέβαιο είναι ότι η στρατιωτική εξουσία φέρνει μοιραία μαζί της το έγκλημα του σφετερισμού της γης· αδιάφορα αν λέγεται στρατιώτης, αρχηγός, βασιλιάς ή αυτοκράτορας: δεσποτισμός και λατιφούντιο είναι όροι ταυτόσημοι. Και είναι φυσικό, τα οικονομικά και πολιτικά δικαιώματα να μπορούν να διατηρηθούν και να προστατευτούν μόνο μέσα σε ένα καθεστώς ελευθερίας. Ο απολυταρχισμός οδηγεί μοιραία στην αθλιότητα των πολλών και στην επιδειξιομανία και την κατάχρηση από τη μεριά των λίγων. Μόνο η δημοκρατία, παρά τα ελαττώματά της, μπόρεσε να μας πλησιάσει στις καλύτερες πραγματώσεις κοινωνικής δικαιοσύνης, τουλάχιστον η δημοκρατία πριν εκφυλιστεί στους ιμπεριαλισμούς των πολύ πλούσιων δημοκρατιών περιστοιχισμένων από εξαθλιωμένους λαούς. Εν πάση περιπτώσει, σ’ εμάς ο αρχηγός και η στρατιωτική κυβέρνηση συνεργάστηκαν στην ανάπτυξη των λατιφουντίων. Οποιαδήποτε επιφανειακή εξέταση των τίτλων ιδιοκτησίας των μεγάλων γαιοκτημόνων μας θα αρκούσε για να αποδείξει ότι οφείλονται αρχικά στις παροχές του Ισπανικού Στέμματος, και μετά σε χορηγίες και παράνομες χάρες σε μεσάζοντες στρατηγούς από τις ψευτοδημοκρατίες μας. Οι παροχές και οι χορηγήσεις εκχωρήθηκαν, σε κάθε βήμα, χωρίς να ληφθούν υπόψη τα δικαιώματα ολόκληρων πληθυσμών ιθαγενών ή μιγάδων, αδύναμων να υπερασπιστούν τα εδάφη τους[2].

José Vasconcelos, διάλεξη για τον «Εθνικισμό στη Λατινική Αμερική», περιοδικό Amauta.

Αυτό το απόσπασμα από ομιλία του σπουδαίου Μεξικανού διανοούμενου και πολιτικού, εκπροσώπου του ρεύματος του ιθαγενισμού, παραθέτει ο José Carlos Mariategui στο δοκίμιό του για το «Ζήτημα της Γης», που συμπεριλαμβάνεται στα «Επτά Δοκίμια για την Ερμηνεία της Περουβιανής Πραγματικότητας [3]. Ο μεγάλος Περουβιανός μαρξιστής διανοούμενος, σύγχρονος και ισάξιος του Γκράμσι στη Λατινική Αμερική και πνευματικός πατέρας της νεότερης γενιάς επαναστατών, όπως ο Τσε Γκεβάρα, ερμηνεύει με ταξικά κριτήρια στο μνημειώδες πολιτικό έργο του, γραμμένο το 1925, την ιστορία όχι μόνο του Περού αλλά ολόκληρης της Λατινικής Αμερικής.

Κουβανικές εκλογές 2013

Πηγή: Cubadebate.cu

Η Κούβα κατηγορείται από τις ΗΠΑ και τις πιο ισχυρές καπιταλιστικές χώρες, καθώς και από "ανεξάρτητες" οργανώσεις υπέρ της δημοκρατίας και των ανθρώπινων δικαιωμάτων, για έλλειψη δημοκρατίας και πλουραλισμού. Τα μεγάλα μέσα μαζικής ενημέρωσης συνήθως αποσιωπούν τις εκλογικές αναμετρήσεις του νησιού ή τις παρουσιάζουν ως παρωδίες εκλογών που παραπέμπουν σε αυταρχικά πολιτεύματα. Είναι όμως έτσι τα πράγματα; 

Στις 3 Φλεβάρη 2013 θα διεξαχθούν στην Κούβα βουλευτικές εκλογές, στις οποίες θα αναδειχθούν 612 αντιπρόσωποι της Εθνοσυνέλευσης της Λαϊκής Εξουσίας (Εθνικό Κοινοβούλιο) και άλλα 1270 περίπου μέλη των επαρχιακών συνελεύσεων, σε συνέχεια μιας "διαδικασίας ιδιαίτερα και βαθιά δημοκρατικής", σύμφωνα με τον αναπληρωτή κοσμήτορα της Νομικής Σχολής της Αβάνας, Χουάν Μεντόσα.

Οι υποψηφιότητες για το εθνικό και τα επαρχιακά κοινοβούλιο προέρχονται κατά 50% από τους 14.537 εκλεγμένους στους 168 δήμους κατά τις δημοτικές εκλογές που έλαβαν χώρα τον προοηγούμενο Οκτώβριο και Νοέμβριο, με συμμετοχή 94% του πληθυσμού. Το υπόλοιπο 50% των υποψηφιοτήτων προέρχεται από την κοινωνία πολιτών, και πιο συγκεκριμένα από επιτροπές που συγκροτούνται από κοινωνικές και μαζικές οργανώσεις όπως η Ομοσπονδία Πανεπιστημιακών Φοιτητών, η Γενική (Ομοσπονδία) Εργατών Κούβας, η Ομοσπονδία Κουβανών Γυναικών, ο Εθνικός Σύνδεσμος Μικροκαλλιεργητών κ.α. 

Proyecto Numantino

Diego Rivera, El Arsenal (Το οπλοστάσιο), 1928
Στο κέντρο ξεχωρίζει η Φρίντα Κάλο να μοιράζει όπλα στους εξεγερμένους

(Εθνικό Αυτόνομο Πανεπιστήμιο του Μεξικού, Πόλη του Μεξικού, Μεξικό)

Η κομψά ατημέλητη μικροκαμωμένη φοιτήτρια με τα έντονα ινδιάνικα χαρακτηριστικά χτυπά δειλά τη μισάνοιχτη πόρτα του γραφείου 607. Μην παίρνοντας απάντηση, αποφασίζει να μπει.

 «Κύριε καθηγητά, μου είχατε πει να έρθω… για την διπλωματική εργασία μου με θέμα τη Νουμάνσια [1].»

Ο αφηρημένος άνδρας πίσω από το βαρυφορτωμένο γραφείο, πολιορκημένος από πάσης φύσης και μεγέθους έγγραφα, αποφασίζει –ή καταφέρνει– επιτέλους να δώσει προσοχή στην κοπέλα.

«Α ναι, Χουάνα Βασκονσέλος Σίλβα. Κάποια σχέση με τον… Χοσέ Βασκονσέλος[2];»

«...»

«Ας είναι, μικρή σημασία έχει. Καθίστε να συζητήσουμε για το… Proyecto Numantino».