Σον Πεν και Άντι Γκαρσία: Ποιος μονοπωλεί τα ΜΜΕ όταν μιλάει για την Κούβα;

του José Manzaneda (1)

Δύο διάσημοι αμερικανοί ηθοποιοί των οποίων ταινίες κάνουν αυτό τον καιρό πρεμιέρα έχουν κάνει πρόσφατα δηλώσεις σχετικά με την Κούβα.

Ο Σον Πεν, που προωθεί την ταινία του The Gunmen [Οι οπλοφόροι], δήλωσε σε μέσο των ΗΠΑ (2) ότι το λεγόμενο "εμπορικό εμπάργκο" (των ΗΠΑ στην Κούβα) είναι πρακτικά ένας αποκλεισμός" και το χαρακτήρισε ως μέτρο "απαρχαιωμένο". Τόνισε τις "θετικές συνέπειες της Κουβανικής Επανάστασης, όπως ο "αλφαβητισμός" και θεώρησε ότι μια υποθετική ομαλοποίηση των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες δε θα φέρει μόνο "εκπληκτικές αλλαγές στο Νησί", αλλά επίσης η Κούβα "θα εμπλουτίσει πολιτιστικά της ΗΠΑ".

Ο Άντι Γκαρσία, που παρουσιάζει αυτές τις μέρες την ταινία του Enamorarse [Να ερωτεύεσαι], φάνηκε αντίθετα, "πολύ θυμωμένος με το (υποτιθέμενο) τέλος του αποκλεισμού και την προσέγγυση της κυβέρνησης του Μπάρακ Ομπάμα στην καστρική Κούβα", όπως διαβάζουμε στην ισπανική εφημερίδα Faro de Vigo. "Οποιαδήποτε βοήθεια δωθεί στην Κούβα στην πραγματικότητα δίδεται στην κουβανική κυβέρνηση, σαν να λέμε, στο καστρικό καθεστώς και στην καταπίεσή του", διαβεβαίωσε. Αρνήθηκε ακόμα και την ίδια την ύπαρξη του αποκλεισμού: "Αυτό για το εμπάργκο είναι ένα παραμύθι", δήλωσε στην εφημερίδα  El País. "Το εμπάργκο που πρέπει να άρει (η κουβανική κυβέρνηση) είναι το εμπάργκο στα ανθρώπινα δικαιώματα, που τόσο λείπουν στον κουβανικό λαό", πρόσθεσε.

Αλλά, σε ποια μέσα πιστεύετε ότι έχουν εμφανιστεί οι δηλώσεις καθενός από αυτούς τους ηθοποιούς; Πόσοι άνθρωποι μπόρεσαν να τις διαβάσουν, κατά συνέπεια, σε κάθε περίπτωση; Ας εξετάσουμε τις μεγάλες ισπανικές εφημερίδες. Οι τρεις μεγαλύτερες ημερήσιες εφημερίδες σε κυκλοφορία δημοσιεύουν καθεμία από μια συνέντευξη... του Άντι Γκαρσία. Και στις τρεις, σκοπός της συνέντευξης είναι η τελευταία του ταινία. Ωστόσο, και στις τρεις, ο τίτλος δεν κάνει αναφορά σ' αυτήν, αλλά στην πολιτική επιλογή του ηθοποιού σχετικά με την Κούβα, χώρα στην οποία -προφανώς- δεν διαδραματίζεται η συγκεκριμένη ταινία.

"Άντι Γκαρσία: Αυτό που πρέπει να αλλάξει στην Κούβα είναι το καστρικό εμπάργκο στα ανθρώπινα δικαιώματα", είναι τίτλος της ABC. "Ο Άντι Γκαρσία και η αγαπημένη του Κούβα", βάζει τίτλο η El País. "Άντι Γκαρσία: Οι ΗΠΑ δικαιωνίζουν τους Κάστρο", τιτλοφορεί η El Mundo.

Αντιθέτως, καμία από τις τρεις μεγάλες εφημερίδες δεν ενδιαφέρεται για τις δηλώσεις -επικριτικές μεν για την πολιτική των ΗΠΑ, απόλυτα "στρατευμένες" δε με την κουβανική υπόθεση- του ηθοποιού Σον Πεν. Ούτε μια από αυτές.

Η μεταχείρηση σε όλες τις συντεντεύξεις του Άντι Γκαρσία, επιπλέον, είναι μια απεριόριστα γλυκερή ευγένεια. Κάτι συγκλονιστικό όταν αυτός ο ηθοποιός, του οποίου η οικογένεια εγκατέλειψε την Κούβα όταν έπεσε η δικτατορία του Φουλχένσιο Μπατίστα, υπερασπίζεται τις θέσεις της άκρας δεξιάς του Μαϊάμι: Είναι τιμητικό μέλος της Ταξιαρχίας 2506, που σχηματίστηκε από μισθοφόρους που επιχείρησαν να εισβάλουν στην Κούβα από τον Κόλπο των Χοίρων, και έχει συμμετάσχει σε δημόσιες δράσεις τόσο λυπηρές όσο η υποστήριξη στην απαγωγή ενός κουβανού αγοριού, του Ελιάν Γκονσάλες το 1999 (3).

Η ιδεολογία του Άντι Γκαρσία γίνεται προφανής στη μοναδική ταινία που έχει σκηνοθετήσει, "La ciudad perdida" (4) ένας νοσταλγικός ύμνος στην αστική κοινωνία της Κούβας του Μπατίστα, στην οποία ο Τσε Γκεβάρα είναι κτηνώδης δολοφόνος και όπου εξαφανίζονται οι πεινασμένες οικογένειες, τα παιδιά του δρόμου, ο αγρότης χωρίς γη ή τα εκατομμύρια αναλφάβητοι της Κούβας πριν την Επανάσταση. Το ισπανικό πρακτορείο EFE, σε άλλη συνέντευξη που αναπαρήγαγαν διάφορες εφημερίδες, περιγράφει αυτή την ταινία ως "οικογενειακό δράμα ενός εξόριστου κουβανού, εμπνευσμένου από την οικογενειακή ιστορία του Άντι Γκαρσία". Σαν αποτέλεσμα, είναι μια ταινία που παίρνει την κοινωνική και πολιτική οπτική -και τις αντιλήψεις δικαιοσύνης και ελευθερίας- μιας αστικής κουβανικής οικογένειας της εποχής, όπως αυτή του Άντι Γκαρσία, ιδιοκτήτρια μιας σημαντικής βιομηχανίας αρωμάτων στην Αβάνα.

 Αλλά καθόλου την οπτική του αγροτικού πληθυσμού της Κούβας της εποχής -πλειοψηφικού τότε στη χώρα- του οποίου περισσότερο από 47% ήταν αναλφάβητοι, περισσότερο από 50% δεν μπορούσε να στείλει τα παιδιά του στο σχολείο και περισσότερο από 85% στερούνταν τρεχούμενου νερού στις άθλιες κατοικίες τους.

Είναι, όπως φαίνεται, η Κούβα "της ελευθερίας" την οποία ονειρεύονται οι εξτρεμιστές κουβανοαμερικανοί όπως ο ηθοποιός Άντι Γκαρσία... δια χειρός αγαπητών συνεντευξιαστών.

Πηγή: Cubadebate.cu

Σημειώσεις
(1) Ο Χοσέ Μανθανέδα είναι δημοσιογράφος από τη Χώρα των Βάσκων και διευθυντής του ηλεκτρονικού τηλεοπτικού καναλιού (webtv) Cuba Información.
(2) βλ. προηγούμενη ανάρτηση Ο Σον Πεν κατακρίνει τον αποκλεισμό κατά της Κούβας και εγκωμιάζει τους κουβανούς 
(3) Για την υπόθεση του Ελιάν που συγκλόνισε ΗΠΑ και Κούβα και είχε αντίκτυπο και στον υπόλοιπο κόσμο πριν 15 χρόνια βλ. Elián González: "Θα προτιμούσα να περνάω απαρατήρητος"
(4) Στην Ελλάδα προβλήθηκε με τίτλο "Αβάνα,χαμένη πόλη"