Νέα έδρα για τη μελέτη της σκέψης του Φιντέλ Κάστρο στο Πανεπιστήμιο της Αβάνας

Η κληρονομιά του ιστορικού ηγέτη της Κουβανικής Επανάστασης, Φιντέλ Κάστρο, θα γίνει αντικείμενο συστηματικής έρευνας στο Πανεπιστήμιο της Αβάνας, κατόπιν της σύστασης την προηγούμενη Τετάρτη της Τιμητικής Έδρας για τη μελέτη της σκέψης και του έργου του.

Ειδικοί του πανεπιστημίου με επικεφαλής την καθηγήτρια τιμής ένεκεν Φρανσίσκα Λόπες θα προσεγγίζουν τις διάφορες όψεις της ιδεολογίας του «κομαντάντε εν χέφε», που πέθανε τον περασμένο Νοέμβρη.

Στα πλαίσια της εκδήλωσης των εγκαινίων, διεξήχθη πάνελ αποτελούμενο από καθηγητές μέλη της έδρας, στο οποίο τοποθετήθηκαν σχετικά με τη σημασία της μελέτης της σκέψης του Φιντέλ Κάστρο για κοινωνικές, οικονομικές, φυσικές και θετικές επιστήμες.

Παρόντες στην εκδήλωση ήταν ο πρύτανης του Πανεπιστημίου της Αβάνας, Γουστάβο Κομπρέιρο, ο σύμβουλος του προέδρου της Κούβας, Χοσέ Ραμόν Φερνάντες, ο πρόεδρος του Κουβανικού Ινστιτούτου Φιλίας των Λαών, Φερνάντο Γκονσάλες, καθώς και φοιτητές και διδάσκοντες του πανεπιστημίου. 

Πηγή: Cubadebate.cu

400.000 πωλήσεις βιβλίων στην 26η Έκθεση Βιβλίου της Αβάνας

Ο πρόεδρος του Κουβανικού Ινστιτούτου Βιβλίου (ICL), Χουάν Ροντρίγκες, επιβεβαίωσε ότι στην 26η Έκθεση Βιβλίου (FIL), που εγκαινιάστηκε στις 9 Φλεβάρη στην Αβάνα, πωλήθηκαν πάνω από 400.000 αντίτυπα.

Το φρούριο του Σαν Κάρλος ντε λα Καμπάνια και οι άλλες έδρες της διοργάνωσης αθροιστικά πούλησαν 430.000 αντίτυπα και δέχτηκαν 415.000 επισκέπτες, 112.000 περισσότερους από το προηγούμενο έτος.

Σύμφωνα με τον Ροντρίγκες, ήταν μια αξιοσημείωτη βελτίωση, αν και το ICL συνεχίζει να εργάζεται για να βελτιώσει την ποιότητα των προϊόντων και να ικανοποιήσει τις προσδοκίες του κοινού με στόχο η ετήσια έκθεση να ανταποκρίνεται απολύτως στις απαιτήσεις του κόσμου.

Συγγραφείς, εκδότες, αντιπρόσωποι μικρών και μεγάλων βιομηχανιών βιβλίου σε περισσότερες από 45 χώρες ήρθαν στην Αβάνα για να συμμετάσχουν στο πολιτιστικό γεγονός που αυτές τις μέρες περιοδεύει σε διάφορες επαρχίες της χώρας, μέχρι το κλείσιμό του, στις 16 Απρίλη, στην ανατολική πόλη του Σαντιάγο της Κούβας.

Η Έκθεση Βιβλίου προσφέρει πολλαπλές λογοτεχνικές επιλογές: παλιές εκδόσεις, έργα σε μινιατούρα, ανάγλυφες εκδόσεις, ποιητικές συλλογές, μυθιστορήματα, δοκίμια και άλλα κείμενα.

Ο Καναδάς είναι η τιμώμενη φιλοξενούμενη χώρα αυτή τη χρονιά και θα πραγματοποιηθούν τιμητικές εκδηλώσεις στον κουβανό διανοούμενο Αρμάντο Χαρτ και στον ιστορικό ηγέτη της Κουβανικής Επανάστασης, Φιντέλ Κάστρο, που πέθανε στις 25 του προηγούμενου Νοέμβρη.

Κατά τη διάρκεια συνάντησης με μέσα ενημέρωσης, ο Ροντρίγκες επιβεβαίωσε ότι το 2017 έχουν πετύχει να προχωρήσουν με τη διανομή τίτλων σε εθνικό επίπεδο καθώς πολύ περισσότερα βιβλία φθάνουν στις επαρχίες, συγκριτικά με προηγούμενες διοργανώσεις.

Οι περιφερειακές εκθέσεις αυτή τη χρονιά θα έχουν 400 νέα έργα και, παρόμοια όπως και στην Αβάνα, παρουσιάζουν ένα ευρύ πολιτιστικό πρόγραμμα μαζί με το λογοτεχνικό.

Πηγή: Cubadebate.cu

Foto: José Raúl Concepción/ Cubadebate

Στον Αρμάντο Χαρτ το βραβείο δημοσιογραφίας Χοσέ Μαρτί

Μια άξια αναγνώριση του εκτεταμένου δημοσιογραφικού έργου του δρ. Αρμάντο Χαρτ Ντάβαλος έλαβε χώρα την προηγούμενη Δευτέρα στο Μνημείο Χοσέ Μαρτί εκ μέρους της Ένωσης Δημοσιογράφων της Κούβας (UPEC).

Μετά από πρόταση του προεδρίου της οργάνωσης που έχει μέλη περισσότερους από 4.000 δημοσιογράφους και εργαζόμενους στον τύπο σε όλο το νησί, η κριτική επιτροπή του Εθνικού Βραβείου Δημοσιογραφίας Χοσέ Μαρτί αποφάσισε ομόφωνα να παραχωρήσει αυτό το βραβείο στον διακεκριμένο διανοούμενο επαναστάτη, με την ευκαιρία της συνολικής τιμής που γίνεται στον Αρμάντο Χαρτ στην 26η Έκθεση Βιβλίου της Αβάνας (βλ. προηγούμενη ανάρτηση).

Κατ' εξαίρεση αυτή η βράβευση γίνεται το Φλεβάρη, καθώς η κριτική επιτροπή θα συνέλθει προσεχώς για να αποφασίσει ποιος θα το λάβει γι' αυτή τη χρονιά, όπως συνηθίζεται, κατά τη διάρκεια της ημερίδας για την Ημέρα Κουβανικού Τύπου, που τιμά την ίδρυση της εφημερίδας Patria, και που επίσης δίνει τα βραβεία Χουάν Αλμπέρτο Γκόμες για το δημοσιογραφικό έργο της χρονιάς στις κατηγορίες γραπτού τύπου, ραδιοφώνου, τηλεόρασης, σκιτσογραφίας και ηλεκτρονικού τύπου.

Πηγή: Cubadebate.cu
Foto: Yoandry Ávila

26η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου της Αβάνας

Η 26η διοργάνωση της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου της Αβάνας (FIL) ξεκίνησε στις 9 Φλεβάρη και θα ολοκληρωθεί στις 19 του μηνός, αφιερωμένη στον κουβανό διανοούμενο και πρώην Υπουργό Πολιτισμού και Παιδείας, Αρμάντο Χάρτ Ντάβαλος. Τιμώμενη χώρα φέτος θα είναι ο Καναδάς.

Ο πρόεδρος της FIL, Χουάν Ροντρίγκες Καμπρέρα, ανήγγειλε την παρουσίαση 24 τίτλων βιβλίων αφιερωμένων στον ιστορικό ηγέτη της Επανάστασης, Φιντέλ Κάστρο.

Η έκθεση θα πραγματοποιηθεί σε διάφορους τόπους αλλά με βασική έδρα το φρούριο του Σαν Χουάν ντε λα Καμπάνια, όπου θα πραγματοποιηθούν συζητήσεις, πάνελ και άλλες δραστηριότητες για τη ζωή και το έργο του παραδειγματικού κουβανού επαναστάτη.

Η συζήτηση με θέμα "Φιντέλ, πολιτική και πολιτισμός" θα συγκεντρώσει ομάδα διανοούμενων στις 10 και 11 Φλεβάρη στην αίθουσα Νικολάς Γκιγιέν.

Οι δημοσιογράφοι Μάριο Μένσια και Κατιούσκα Μπλάνκο θα διευθύνουν το πάνελ με αναφορά στη διαμόρφωση της πολιτικής σκέψης του Φιντέλ, τη στρατηγική, τις ιδέες και τη δράση του στον επαναστατικό αγώνα.

Ο καναδός δημοσιογράφος Άρνολντ Όγκοστ και ο κουβανός ιστορικός Ερμπέρτο Νόρμαν θα συζητήσουν στο πάνελ "Φιντέλ, κατασκευαστής μιας νέας κοινωνίας".

Άλλες συζητήσεις για τον ιστορικό κουβανό ηγέτη θα εστιάσουν γύρω από τη δουλειά του σε θεματικές όπως η αλληλεγγύη, ο διεθνισμός και η δημοσιογραφία, μεταξύ άλλων.

Ο ιστορικός της πόλης της Αβάνας, Εουσέμπιο Λεάλ, θα μιλήσει στην αίθουσα Νικολάς Γκιγιέν σχετικά με τον ανθρωπισμό και την κληρονομιά του Φιντέλ στις 11 Φλεβάρη, και δύο μέρες μετά θα παρουσιάσει ένα λεξικό με σκέψεις του μεγάλου επαναστάτη που άφησε την τελευταία του πνοή στις 25 του περασμένου Νοέμβρη.

Πηγή: Cubadebate.cu
(Με πληροφορίες από Prensa Latina)

Παρουσίαση νέου βιβλίου για τον Φιντέλ στη Βενεζουέλα

Ο Υπουργός Πολιτισμού της Βενεζουέλας, Αντάν Τσάβες, παρουσίασε το Σάββατο το ψηφιακό βιβλίο Una página para Fidel (Μια σελίδα για τον Φιντέλ), στο Μουσείο του Κάμπου της πολιτείας Μπαρίνας, σαν φόρο τιμής στον ηγέτη της Κουβανικής Επανάστασης.

Το κείμενο, που εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο El perro y la rana, συλλέγει τις εντυπώσεις διάφορων ισπανοαμερικάνων και βενεζολάνων συγγραφέων για την κληρονομιά του εκλιπόντος πρώην προέδρου της Κούβας, μετά το θάνατό του στις 26 Νοέμβρη 2016.

Το βιβλίο αποτελείται από 58 κείμενα, τιμώντας τα 58 χρόνια της Κουβανικής Επανάστασης, συνεργατών από την Βενεζουέλα, την Αργεντινή, την Χιλή, την Κολομβία, το Ελ Σαλβαδόρ, την Ισπανία, το Μεξικό, τον Παναμά και το Περού.

Στην παρουσίαση, που διοργάνωσε η Πολιτιστική Αποστολή, συμμετείχαν καλλιτέχνες, εκπρόσωποι κοινοτικών συμβουλίων και αρχών, για να εξυμνήσουν την αντιιμπεριαλιστική, ανθρωπιστική και επαναστατική σκέψη του Φιντέλ.

Το βιβλίο είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο στην ιστοσελίδα του εκδοτικού οίκου, για δωρεάν ανάγνωση ή κατέβασμα:

http://www.elperroylarana.gob.ve/una-pagina-para-fidel/

Πηγή: cubadebate.cu

Μουσείο βιβλίων σε μικρογραφία στο Αζερμπαϊτζάν εκθέτει έργα του Φιντέλ

Το Μουσείο Βιβλίων σε Μικρογραφία στο Μπακού, την πωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, αφιερώνει την εξαμηνιαία του έκθεση στον ιστορικό ηγέτη της Κουβανικής Επανάστασης, Φιντέλ Κάστρο Ρους.

Το πολιτιστικό ίδρυμα, μοναδικό στο είδος του στον κόσμο, ξεχωρίζει στην κεντρική προθήκη του αντίτυπα της βιογραφίας του Φιντέλ και του έργου του «Η ιστορία θα με δικαιώσει», στο οποίο παρουσιάζει το πρόγραμμα της επαναστατικής του ανάπτυξης.

Στην εκδήλωση φόρου τιμής, η διευθύντρια του μουσείου, Ζαρίφα Σαλάχοβα, υπογράμμισε την ηγετική ικανότητα του Φιντέλ για τη Λατινική Αμερική και Καραϊβική και την Κούβα, και την αναφορά του για τους επαναστάτες του κόσμου.

Η Σαλάχοβα πρόσθεσε επίσης ότι το μουσείο αποδίδει τιμές στην 58η επέτειο του θριάμβου της Κουβανικής Επανάστασης, «γεγονός που άλλαξε την τύχη του νησιού της Καραϊβικής».

Ο πρέσβης της Κούβας στο Αζερμπαϊτζάν, Αλφρέδο Νιέβες Πορτουόντο, τόνισε ότι ο Πρώτος Κομαντάντε θα είναι αείμνηστος σ’ αυτή τη χώρα για την επαναστατική κληρονομιά του και την αλληλεγγύη του με τους λαούς του κόσμου.

Ο Νιέβες Πορτουόντο ευχαρίστησε για τη χειρονομία του πολιτιστικού ιδρύματος να εκθειάσει τη μορφή του Φιντέλ Κάστρο και τις σημαντικές στιγμές της ιστορίας του κουβανικού λαού.

Το μουσείο, τοποθετημένο στο ιστορικό κέντρο του Μπακού και που επισκέπτονται εκατοντάδες τουρίστες, διαθέτει περισσότερο απ΄6.500 βιβλία από 70 χώρες.

Πηγή: Cubadebate

Το Εθνικό Βραβείο Κοινωνικών Επιστημών της Κούβας στον Εουσέμπιο Λεάλ

Eusebio Leal Spengler

Το Εθνικό Βραβείο Κοινωνικών Επιστημών αυτού του έτους παραχωρήθηκε στον δρ. Εουσέμπιο Λεάλ Σπένγκλερ, Ιστορικό της Πόλης της Αβάνας.

Μια κριτική επιτροπή υπό την προεδρία της Άνα Αντρέα Κάιρο Μπαγεστέρ και αποτελούμενη ακόμα από τους Αϊσνάρα Παρέρα Ντίας, Χουάν Χεσούς Γκουάντσε Πέρες, Μαρία Ισαμπέλ Ντομίνγκες Γκαρσία και Λίδια Τέρνερ Μαρτί, παρέδωσαν το βραβείο στον Εουσέμπιο Λεάλ για την «αντίληψη των Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών με έναν ολοκληρωμένο χαρακτήρα, στον οποίο αρθρώνονται οι κοινωνικές, πολιτιστικές και οικονομικές επιπτώσεις και η συνεισφορά τους στον ανθρώπινο μετασχηματισμό και την θεμελίωση της εθνικής ταυτότητας».

Η επιτροπή ομοίως έλαβε υπόψη τη σχολαστική εργασία του Ιστορικού «στη διατήρηση και κοινωνική αναζωογόνηση της Αβάνας ως πόλης, μαζί με τον πολλαπλασιασμό της στις υπόλοιπες πόλεις της χώρας», καθώς και το «παιδαγωγικό έργο, όχι μόνο μέσω μιας ευρείας διδασκαλίας, αλλά και για τη διάδοσή του μέσω του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης και τις προσωπικές ανταλλαγές».

Ο Εουσέμπιο Λεάλ (Αβάνα, 1942) έχει αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη διάσωση των πατρογονικών αξιών της Αβάνας, στην επισκευή των αρχιτεκτονικών προπύργιων της πόλης και στην πραγματοποίηση μιας εργασίας αξιοσημείωτου αντίκτυπου υπέρ της διατήρησης και στήριξης της εθνικής ταυτότητας στις πιο ριζικές της εκφράσεις, ένα έργο που έχει εντυπωθεί στους κατοίκους διαφόρων περιοχών της κουβανικής πρωτεύουσας όπως το γνωστό Ιστορικό Κέντρο.

Το ευρύ πνευματικό του έργο περιλαμβάνει επιπλέον αρκετά βιβλία που έχουν εκδοθεί, διαλέξεις σε διάφορες χώρες και πανεπιστήμια του κόσμου και ιδιαίτερα την αποκατάσταση τόσο αρχιτεκτονικά όσο πολιτιστικά πολυάριθμων τοποθεσιών υψηλής αξίας της κουβανικής πρωτεύουσας και άλλων επαρχιών του νησιού.

Πηγή: cubadebate.cu

Η προφητεία του Φιντέλ

του Ricardo Alarcón de Quesada [1]

Γίνε πιστός μέχρι θανάτου, και θα σου δώσω το στεφάνι της ζωής

(Αποκάλυψη 2,10)

 «Πεθαίνει ο Φιντέλ». Με τρεις λέξεις κάλυπταν τα πρωτοσέλιδά τους οι εφημερίδες του Μπατίστα αναφέροντας την επίθεση στο στρατώνα Μονκάδα στις 26 Ιουλίου του 1953. Η είδηση, προφανώς πλαστή, ξεγύμνωνε, ταυτόχρονα, μια καθαρή απειλή. Όλοι σχεδόν οι επιτιθέμενοι που αιχμαλωτίστηκαν μετά τη μάχη δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ και σ’ αυτόν επιφυλασσόταν η ίδια τύχη που χάλασε μόνο από την γενναία διαγωγή ενός έντιμου αξιωματικού που προειδοποίησε τους στρατιώτες του: «Οι ιδέες δεν σκοτώνονται».

«Πεθαίνει ο Φιντέλ». Η φράση κατέλαβε εκ νέου τους μεγάλους τίτλους το Δεκέμβριο του 1956. Μόνο που τώρα δεν την έκρυβε η ανωνυμία αλλά ήταν καρπός μια επικοινωνιακής επιχείρησης μεγάλης σημασίας κατασκευασμένης από την United Press International (UPI), τότε ένα από τα βασικά όργανα του ισχυρού μηχανισμού προπαγάνδας του ιμπεριαλισμού. Για πάρα πολλούς, παντού, που δεν είχαν ακούσει να μιλάνε γι’ αυτόν, επρόκειτο για έναν άγνωστο νέο, τον οποίο μόλις ανακάλυπταν όταν τελείωνε η ζωή του. Η επινοημένη είδηση μετατράπηκε σε αποδεδειγμένη αλήθεια, επαναλαμβανόμενη ασταμάτητα από τα μέσα που εκείνη την εποχή δεν είχαν εναλλακτικά και ήταν απόλυτοι κυρίαρχοι της πληροφόρησης.  

Στην Κούβα, πριν εξήντα χρόνια, η αγωνία και η αβεβαιότητα εισέβαλαν στα σπίτια. Εκείνα τα Χριστούγεννα ήταν θλιβερά και πένθιμα. Τελείωσε το έτος, ήρθε ο Ιανουάριος και μεγάλο μέρος του επόμενου μήνα. Λίγο λίγο, με κόπο, μαθαινόταν η αλήθεια ανάμεσα στους παράνομους μαχητές. Ο Φιντέλ και μια χούφτα επιζώντων είχαν πετύχει να χωθούν στην Σιέρα Μαέστρα αντέχοντας πολλές μέρες πείνας, κρύου και βροχών και την καταδίωξη χιλιάδων στρατιωτών, βαριά οπλισμένων, εφοδιασμένων, εκπαιδευμένων και καθοδηγημένων από την ίδια Αυτοκρατορία που διέδιδε πανταχόθεν το ψέμα. Μέχρι το Φλεβάρη του 1957, ο Χέρμπερτ Μάθιους, σπάνιο δείγμα της δημοσιογραφίας των ΗΠΑ, του πήρε συνέντευξη για τους New York Times και αποκάλυψε με φωτογραφίες και λεπτομέρειες το ξέσπασμα της αντάρτικης εστίας. Εκεί στο βουνό ο επαναστατικός πυρήνας άρχιζε να αναπτύσσεται με την ενσωμάτωση των χωρικών και των μαχητών της πεδιάδας.

Έπρεπε να αντιμετωπίσουν επιπλέον την απομόνωση που ήθελε να τους επιβάλει η δικτατορία και στην οποία συντάχθηκαν, σχεδόν ανεξαίρετα, τα κόμματα και οι οργανώσεις μιας αντιπολίτευσης που κατέκριναν τόσο την Μονκάδα όσο και την Γκράνμα ως ανεύθυνες περιπέτειες καταδικασμένες σε αποτυχία. Ήταν αρκετά, ωστόσο, λίγο περισσότερα από δύο χρόνια για να μπει ο Επαναστατικός Στρατός νικηφόρος στην Αβάνα.

Είχε νικήσει όσους ήθελαν να τον σκοτώσουν. Αυτούς που ήθελαν να τον εξοντώσουν με βόμβες και αυτόματα όπλα και αυτούς που πάσχισαν να τον θάψουν στην δυσπιστία και τη λήθη. Έφτανε νικητής, αήττητος, απέναντι στο θάνατο, το δόγμα και το ψέμα. Αλλά το ήξερε και έτσι προειδοποίησε στην πρώτη ομιλία του στην απελευθερωμένη πρωτεύουσα, ότι από εδώ και πέρα τίποτα δεν θα ήταν εύκολο και θα έπρεπε να αντιμετωπίσουν τα ίδια δαιμόνια.

Η ιστορία εκ νέου του έδωσε δίκιο. Για πάνω από μισό αιώνα η Επανάσταση υπό την καθοδήγησή του ήταν αναγκασμένη να αντιμετωπίσει μια ασταμάτητη επιθετικότητα στην οποία η Αυτοκρατορία βοήθησε όσο μπορούσε. Γνώστρια ότι ο Φιντέλ και ο λαός του ήταν ένα και το αυτό επέβαλε στους κουβανούς μια γενοκτονία που ακόμα διαρκεί, ενώ κατά του ηγέτη της Επανάστασης συνέλαβαν και σχεδίασαν εκατοντάδες απόπειρες. Ο Φιντέλ έπρεπε να αποφύγει περισσότερες απόπειρες δολοφονίας από οποιονδήποτε.

Οι εχθροί του, αυτοί που δεν ήταν ικανοί να τον σκοτώσουν ποτέ, δεν κουράστηκαν να αναγγέλλουν το θάνατό του και τα μέσα το διέδιδαν, ως γεγονός, κάθε φορά. Τόσο πολύ που ο ίδιος ο Φιντέλ σε κάποια περίσταση, χαμογελώντας, είπε ότι την ημέρα που θα πεθάνει πολλοί δεν θα το πιστέψουν.

Έτσι ήταν και θα είναι. Η προφητεία έγινε πραγματικότητα. Τώρα με τον Μαρτί, μας διαβεβαιώνει:

Ο στίχος μου θα ανθίσει κάτω απ’ το χορτάρι

Κι εγώ επίσης θα ανθίσω.

Πηγή: Cubadebate.cu

[1] Ο Ρικάρδο Αλαρκόν είναι κουβανός πολιτικός, πρώην Υπουργός Εξωτερικών και πρώην πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης της Κούβας.

Ο Φιντέλ έκανε πράξη τον αλφαβητισμό του κουβανικού λαού (επέτειος 55 χρόνων)

Ο Φιντέλ στη γνωστή απολογία του «Η ιστορία θα με δικαιώσει», δεν περιορίστηκε να καταγγείλει τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά των επιτιθέμενων στους στρατώνες Μονκάδα και Κάρλος Μανουέλ ντε Σέσπεσες και την ανομία του καθεστώτος Μπατίστα, αλλά και δικαιολόγησε την ένοπλη δράση για να το ανατρέψει και παρουσίασε το επαναστατικό πολιτικό του πρόγραμμα.

Σ’ αυτό το πρόγραμμα ανέλυσε τα έξι βασικά προβλήματα του καταπιεσμένου λαού: το πρόβλημα της γης, το πρόβλημα της εκβιομηχάνισης, το πρόβλημα της στέγασης, το πρόβλημα της ανεργίας, το πρόβλημα της εκπαίδευσης και το πρόβλημα της υγείας του λαού, τα οποία λύθηκαν από την θριαμβευτική Επανάσταση.

Στην περίπτωση της εξάλειψης του αναλφαβητισμού, που επιτεύχθηκε σε ένα μόλις έτος, ήταν χάρη στην ευφυή ικανότητα του Φιντέλ να προωθήσει και να κινητοποιήσει νέους απ’ όλη τη χώρα για να εκπληρώσουν ένα τέτοιο μεγαλειώδες έργο, ακόμα και σε δυσπρόσιτες περιοχές βάζοντας σε κίνδυνο τις ζωές τους.

Αυτή η εκπληκτική αποστολή που επέτρεψε να ανακηρυχθεί η Κούβα έδαφος ελεύθερο από αναλφαβητισμό, στις 22 Δεκέμβρη του 1961, είχε ιστορική σημασία για τον κουβανικό λαό, δείχνοντας στον κόσμο τι είναι δυνατό να κάνει ένας λαός ενωμένος και σε επανάσταση.

Αυτό δείχνουν τα αποσπάσματα της ομιλίας του Φιντέλ στη συγκέντρωση στην Πλατεία της Επανάστασης Χοσέ Μαρτί, για να ανακηρύξει την Κούβα Έδαφος Ελεύθερο από Αναλφαβητισμό, στις 22 Δεκέμβρη του 1961:

Καμιά στιγμή περισσότερο σοβαρή και συγκινητική, καμιά περίσταση μεγαλύτερης χαράς, κανένα λεπτό δίκαιης περηφάνιας και δόξας, σαν αυτό στο οποίο τέσσερις και μισός αιώνες άγνοιας κατεδαφίστηκαν.

Όταν είπαμε ότι η Κούβα θα εξαφάνιζε τον αναλφαβητισμό μέσα σε διάστημα ενός μόλις έτους, κάτι τέτοιο φαινόταν μια τρομακτική δήλωση, φαινόταν αδύνατο. Οι εχθροί μας πιθανά χλεύασαν εκείνη την υπόσχεση, πιθανά γέλασαν μ’ εκείνο το στόχο που χάραξε ο λαός μας. Φαινόταν αδύνατο, γιατί ήταν πραγματικά δύσκολο να ολοκληρωθεί σε τόσο σύντομο διάστημα ένα παρόμοιο εγχείρημα. Και είναι αλήθεια! Ένα τέτοιο έργο ήταν αδύνατο, αλλά ήταν ένα έργο αδύνατο για ένα λαό που ζούσε υπό καταπίεση, θα ήταν ένα έργο αδύνατο για οποιονδήποτε λαού του κόσμου, εκτός αν αυτό το έργο το είχε βάλει στόχο ένας λαός σε επανάσταση. Μόνο ένας λαός σε επανάσταση θα ήταν ικανός να ξεδιπλώσει την προσπάθεια και την ενέργεια που απαιτούνταν για να φέρει σε πέρας τέτοιο γιγαντιαίο σκοπό.

 

Πηγή: Cubadebate.cu

Φωτό: Ο Φιντέλ χαιρετά τους αλφαβητιστές στη συγκέντρωση στην Πλατεία της Επανάστασης Χοσέ Μαρτί, για να διακηρύξει την Κούβα Έδαφος Ελεύθερο από Αναλφαβητισμό, στις 22 Δεκέμβρη 1961. Τον συνεδεύει νεαρή αλφαβητίστρια. Πηγή: Εφημερίδα Escambray, ιστοσελίδα Fidel Soldado de las Ideas.

60 χρόνια από τη συνάντηση στο Cinco Palmas: "Με 7 τουφέκια θα κερδίσουμε τον πόλεμο!"

16 μόλις ημέρες μετά την απόβαση του πλοιαρίου Γκράνμα και 13 μετά την πανωλεθρία στο Αλεγρία ντε Πίο, η ιστορία ενώνει πάλι δύο μεγάλους: τον Πρώτο Κομαντάντε, Φιντέλ Κάστρο Ρους, και τον Ραούλ Κάστρο Ρους, κάτω από συνεχή πολιορκία του Φουλχένσιο Μπατίστα στις επαναστατικές δυνάμεις. Εκείνη η συνάντηση (18/12/1956) σημάδεψε τη συνέχιση του αγώνα για την εθνική απελευθέρωση της Κούβας.

"Στη ζωή μου είχα περπατήσει τόσο από τα ξημερώματα όταν ακόμα δεν ήμασταν αρκετά δυνατοί, γιατί  η πείνα μας είχε συντροφεύσει για αρκετές εβδομάδες και φτάσαμε ακριβώς εκεί στο Σίνκο Πάλμας."

Ήταν τα λόγια του Φιντέλ φτάνοντας στην ιδιοκτησία του Μόνγκο Πέρες.

Στο Σίνκο Πάλμας ξεκίνησε ένα από τα μεγαλύτερα οράματα της ιστορίας της Κούβας:

"Τελικά, τα μεσάνυχτα, καταλαβαίνουν να πλησιάζουν κάποιοι άνδρες. Κάτω από τους φοίνικες της φυτείας ζαχαροκάλαμου του Μόνγκο Πέρες, τα δύο αδέλφια αγκαλιάζονται με συγκίνηση, και προκύπτει ο ιστορικός διάλογος:

— Πόσα τουφέκια φέρνεις; — ρωτά ο Φιντέλ τον Ραούλ.

— Πέντε.

— Και δύο που έχω εγώ, επτά! Τώρα μάλιστα θα κερδίσουμε τον πόλεμο!"

(Pedro Álvarez Tabío: Ημερολόγιο Πολέμου I, Γραφείο Εκδόσεων Συμβουλίου του Κράτους, 2010).



19 χρόνια μετά, στην κεντρική εισήγησή του στο Πρώτο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας, στις 17 Δεκέμβρη 1975, ο Φιντέλ θυμάται εκεινη τη συνάντηση:

"Με επτά όπλα ξανάρχισε η αντιπαράθεση στη Σιέρα Μαέστρα και μετά από δύο χρόνια ο στρατός της τυραννίας, υποθετικά ανίκητος, είχε εξουδετερωθεί και ο νικητής λαός κράδαινε τις 80 χιλιάδες όπλα που κάποτε είχαν βγει κατά του έθνους."

Πηγές κειμένου & φωτό: Cubadebate, Granma  
(Η φωτό από την εκδήλωση των 30 χρόνων από τη συνάντηση στο Cinco Palmas)

Ο φίλος μου ο Φιντέλ

Του Frei Betto (1)

Έχω χάσει ένα μεγάλο φίλο. Η τελευταία μας συνάντηση ήταν στις 13 Αυγούστου, όταν συμπλήρωσε τα 90 χρόνια. Με δέχτηκε στο σπίτι του, στην Αβάνα, και το απόγευμα πήγαμε στο θέατρο Καρλ Μαρξ, όπου τιμήθηκε με μια μουσική εκδήλωση. Παρόλο που είχε τον οργανισμό του εξασθενημένο, περπάτησε χωρίς βοήθεια από την είσοδο του θεάτρου μέχρι τη θέση του.

Με τον Φιντέλ φεύγει ο τελευταίος μεγάλος πολιτικός ηγέτης του 20^ου αιώνα, και ο μοναδικός που πέτυχε να επιβιώσει περισσότερα από 50 χρόνια το έργο του: η Κουβανική Επανάσταση. Χάρη σ’ αυτήν το μικρό νησί έπαψε να είναι ο οίκος ανοχής της Καραϊβικής, υπό την εκμετάλλευση της μαφίας, για να γίνει ένα έθνος αξιοσέβαστο, κυρίαρχο και αλληλέγγυο, το οποίο διατηρεί επαγγελματίες της υγείας και της εκπαίδευσης σε περισσότερες από εκατό χώρες, μεταξύ αυτών και της Βραζιλίας.

Γνώρισα τον Φιντέλ το 1980, στη Μανάγκουα. Αυτό που τραβούσε την προσοχή εκ πρώτης όψεως ήταν η μεγαλοπρέπειά του. Φαινόταν μεγαλύτερος απ’ όσο ήταν, και η στρατιωτική στολή τον επένδυε με έναν συμβολισμό που εξέπεμπε εξουσία και αποφασιστικότητα. Έδινε την εντύπωση ότι οποιαδήποτε θέση θα ήταν υπερβολικά στενή για την κορμάρα του. Όταν έμπαινε σε ένα χώρο ήταν λες και όλος ο χώρος ήταν κατειλημμένος από την αύρα του. Όλοι περίμεναν ότι αυτός θα έπαιρνε την πρωτοβουλία, θα διάλεγε το θέμα της συζήτησης, θα έκανε μια πρόταση ή θα έριχνε μια ιδέα, ενώ αυτός επέμενε στην ψευδαίσθηση ότι η παρουσία του ήταν μια ακόμα και να τον αντιμετώπιζαν χωρίς τελετές και ρεβεράντζες. Όπως στο τραγούδι του Κόουλ Πόρτερ, αυτός έπρεπε να ερωτηθεί αν τυχόν δεν ήταν περισσότερο ευτυχισμένος ως ένας απλός άνθρωπος του αγρού, χωρίς τη φήμη με την οποία ήταν επενδυμένος. Σε κάποια περίσταση ο κολομβιανός συγγραφέας Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, του οποίου ήταν μεγάλος φίλος, τον ρώτησε αν αισθανόταν την έλλειψη από κάτι και ο Φιντέλ απάντησε: «Η εξουσία να με αφήσει ήσυχο, ανώνυμο, σε μια γωνία».

Άλλη λεπτομέρεια που εκπλήσσει στον Φιντέλ είναι η χροιά της φωνής του. Ο οξύς τόνος της έκανε αντίθεση με τη σωματική ευρωστία του. Μερικές φορές μιλούσε τόσο απαλά που οι συνομιλητές του έπρεπε να του δώσουν πολλή προσοχή. Και όταν μιλούσε δεν του άρεσε να τον διακόπτουν. Αλλά δε μονοπωλούσε το λόγο. Ποτέ δεν έχω γνωρίσει κανέναν που να μου άρεσε τόσο να συζητώ μαζί του. Με την προϋπόθεση να μην ήταν συναντήσεις πρωτοκόλλου, στις οποίες τα διπλωματικά ψέματα ηχούν σαν απόλυτες αλήθειες. Ο Φιντέλ δεν ήξερε να δεχτεί ένα άτομο για μόνο δέκα ή είκοσι λεπτά.

Μετά από πρόσκληση των επισκόπων της χώρας του και του ίδιου του Φιντέλ, μεσολάβησα στο ζήτημα της θρησκευτικής ελευθερίας στην Κούβα, που διευκολύνθηκε από τη συνέντευξη που περιέχεται στο βιβλίο «Ο Φιντέλ και η θρησκεία», στο οποίο ο κομμουνιστής ηγέτης εκτιμά θετικά το θρησκευτικό φαινόμενο.  

Δεν θα ήξερα να πω πόσες ιδιωτικές συζητήσεις είχα με το Φιντέλ. Κάτι περίεργο είναι ότι αυτός ο άνδρας, ικανός να διασκεδάσει ένα πλήθος για τρεις ή τέσσερις ώρες, σιχαινόταν, όπως κι εγώ, να μιλά από το τηλέφωνο. Τις λίγες φορές που τον βρήκα στη συσκευή ήταν πολύ φειδωλός.

Τα συχνά ταξίδια μου στην Αβάνα έκαναν πιο στενούς τους δεσμούς της φιλίας μας. Στην εισαγωγή που γενναιόδωρα έγραψε για την βιογραφία μου, που βγαίνει αυτή τη βδομάδα από τις εκδόσεις Civilización Brasileña, ο Φιντέλ υπογραμμίζει ότι υπερασπίζομαι την Κούβα «χωρίς να παύω να υποστηρίζω απόψεις αντίθετες ή διαφορετικές από τις δικές μας». Κατά τη δεκαετία του 1980, όταν εξέφρασα κριτική στην Επανάσταση, ο κομαντάντε απάντησε: «Είναι δικαίωμά σου. Κάτι περισσότερο: Είναι καθήκον σου».

Όλες τις φορές που τον επισκεπτόμουν στο σπίτι του, αφού άφησε την κυβέρνηση, του έφερνα πικρές σοκολάτες, τις αγαπημένες του, κάστανα και βιβλία στα ισπανικά περί κοσμολογίας και αστροφυσικής. Συζητούσαμε γύρω από την παγκόσμια πολιτική συγκυρία, τον θαυμασμό του για τον πάπα Φραγκίσκο και, ιδιαίτερα, για την κοσμολογία. Του διηγήθηκα ότι όταν επισκέφτηκα τον Όσκαρ Νιμέγιερ, λίγο πριν το θάνατο του βραζιλιάνου αρχιτέκτονα, ήδη εκατονταετή, μου είπε αυτό, αστειευόμενος, ότι κάθε εβδομάδα συγκέντρωνε στο γραφείο του μια ομάδα φίλων για να του κάνουν μάθημα κοσμολογίας. Το γεγονός ότι δύο διαπρεπείς κομμουνιστές ενδιαφέρονται τόσο για το θέμα, σχολίασα με το Φιντέλ, με έκανε να θυμηθώ μια σκηνή από την ταινία «Η θεωρία των πάντων", στην οποία ο πρωταγωνιστής που υποδύεται τον διάσημο άγγλο φυσικό Στίβεν Χόκινγκ, τότε ακόμα φοιτητή στο Κέμπριτζ, ρωτάει μια κοπέλα με την οποία ξεκινά ένα ειδύλλιο: «Τι σπουδάζετε εσείς; Ιστορία, απαντά αυτή. Αυτός της λέει: Εγώ σπουδάζω κοσμολογία. Τι είναι αυτό;, ρωτάει αυτή. Και αυτός απαντά: Μια θρησκεία για έξυπνους άθεους».

Πιστεύω προσωπικά ότι ο Φιντέλ, εσωτερικός μαθητής σε εκκλησιαστικά σχολεία για δέκα χρόνια, εγκατέλειψε την χριστιανική πίστη όταν ασπάστηκε τον μαρξισμό. Εδώ και μερικά χρόνια μου έχει μείνει η καθαρή εντύπωση ότι έγινε αγνωστικός. Πολλές φορές μου ζήτησε, όταν αποχαιρετιόμασταν: «Προσευχήσου για μας». Έχω τη βεβαιότητα ότι ο Φιντέλ έζησε μέχρι το τέλος ευτυχισμένα με τη συνοχή της ζωής του.       

Πηγή: Cubadebate.cu 

(1) Το πιο πάνω κείμενο γράφηκε λίγο μετά το θάνατο του Φιντέλ, στις 25 Νοέμβρη 2016. Η φωτό είναι αρχείου από παλιότερη επίσκεψη του Μπέτο στην Αβάνα.

O Frei Betto (1944) είναι Βραζιλιάνος συγγραφέας, πολιτικός ακτιβιστής και θεολόγος, εκπρόσωπος της λεγόμενης Θεολογίας της Απελευθέρωσης, ενός κοινωνικοθεολογικού ρεύματος κοντά στον απλό λαό και φιλικό προς την αριστερά στη Λατινική Αμερική από τη δεκαετία του '60. Φυλακίστηκε 4 χρόνια κατά τη διάρκεια της δικατορίας στη Βραζιλία. Ταξίδεψε στην Κούβα και πήρε πολλές συνεντεύξεις από τον Φιντέλ Κάστρο, καρπός των οποίων ήταν το βιβλίο "Φιντέλ και θρησκεία". Συνεργάστηκε με την κυβέρνηση του Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα.