Η προφητεία του Φιντέλ

του Ricardo Alarcón de Quesada [1]

Γίνε πιστός μέχρι θανάτου, και θα σου δώσω το στεφάνι της ζωής

(Αποκάλυψη 2,10)

 «Πεθαίνει ο Φιντέλ». Με τρεις λέξεις κάλυπταν τα πρωτοσέλιδά τους οι εφημερίδες του Μπατίστα αναφέροντας την επίθεση στο στρατώνα Μονκάδα στις 26 Ιουλίου του 1953. Η είδηση, προφανώς πλαστή, ξεγύμνωνε, ταυτόχρονα, μια καθαρή απειλή. Όλοι σχεδόν οι επιτιθέμενοι που αιχμαλωτίστηκαν μετά τη μάχη δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ και σ’ αυτόν επιφυλασσόταν η ίδια τύχη που χάλασε μόνο από την γενναία διαγωγή ενός έντιμου αξιωματικού που προειδοποίησε τους στρατιώτες του: «Οι ιδέες δεν σκοτώνονται».

«Πεθαίνει ο Φιντέλ». Η φράση κατέλαβε εκ νέου τους μεγάλους τίτλους το Δεκέμβριο του 1956. Μόνο που τώρα δεν την έκρυβε η ανωνυμία αλλά ήταν καρπός μια επικοινωνιακής επιχείρησης μεγάλης σημασίας κατασκευασμένης από την United Press International (UPI), τότε ένα από τα βασικά όργανα του ισχυρού μηχανισμού προπαγάνδας του ιμπεριαλισμού. Για πάρα πολλούς, παντού, που δεν είχαν ακούσει να μιλάνε γι’ αυτόν, επρόκειτο για έναν άγνωστο νέο, τον οποίο μόλις ανακάλυπταν όταν τελείωνε η ζωή του. Η επινοημένη είδηση μετατράπηκε σε αποδεδειγμένη αλήθεια, επαναλαμβανόμενη ασταμάτητα από τα μέσα που εκείνη την εποχή δεν είχαν εναλλακτικά και ήταν απόλυτοι κυρίαρχοι της πληροφόρησης.  

Στην Κούβα, πριν εξήντα χρόνια, η αγωνία και η αβεβαιότητα εισέβαλαν στα σπίτια. Εκείνα τα Χριστούγεννα ήταν θλιβερά και πένθιμα. Τελείωσε το έτος, ήρθε ο Ιανουάριος και μεγάλο μέρος του επόμενου μήνα. Λίγο λίγο, με κόπο, μαθαινόταν η αλήθεια ανάμεσα στους παράνομους μαχητές. Ο Φιντέλ και μια χούφτα επιζώντων είχαν πετύχει να χωθούν στην Σιέρα Μαέστρα αντέχοντας πολλές μέρες πείνας, κρύου και βροχών και την καταδίωξη χιλιάδων στρατιωτών, βαριά οπλισμένων, εφοδιασμένων, εκπαιδευμένων και καθοδηγημένων από την ίδια Αυτοκρατορία που διέδιδε πανταχόθεν το ψέμα. Μέχρι το Φλεβάρη του 1957, ο Χέρμπερτ Μάθιους, σπάνιο δείγμα της δημοσιογραφίας των ΗΠΑ, του πήρε συνέντευξη για τους New York Times και αποκάλυψε με φωτογραφίες και λεπτομέρειες το ξέσπασμα της αντάρτικης εστίας. Εκεί στο βουνό ο επαναστατικός πυρήνας άρχιζε να αναπτύσσεται με την ενσωμάτωση των χωρικών και των μαχητών της πεδιάδας.

Έπρεπε να αντιμετωπίσουν επιπλέον την απομόνωση που ήθελε να τους επιβάλει η δικτατορία και στην οποία συντάχθηκαν, σχεδόν ανεξαίρετα, τα κόμματα και οι οργανώσεις μιας αντιπολίτευσης που κατέκριναν τόσο την Μονκάδα όσο και την Γκράνμα ως ανεύθυνες περιπέτειες καταδικασμένες σε αποτυχία. Ήταν αρκετά, ωστόσο, λίγο περισσότερα από δύο χρόνια για να μπει ο Επαναστατικός Στρατός νικηφόρος στην Αβάνα.

Είχε νικήσει όσους ήθελαν να τον σκοτώσουν. Αυτούς που ήθελαν να τον εξοντώσουν με βόμβες και αυτόματα όπλα και αυτούς που πάσχισαν να τον θάψουν στην δυσπιστία και τη λήθη. Έφτανε νικητής, αήττητος, απέναντι στο θάνατο, το δόγμα και το ψέμα. Αλλά το ήξερε και έτσι προειδοποίησε στην πρώτη ομιλία του στην απελευθερωμένη πρωτεύουσα, ότι από εδώ και πέρα τίποτα δεν θα ήταν εύκολο και θα έπρεπε να αντιμετωπίσουν τα ίδια δαιμόνια.

Η ιστορία εκ νέου του έδωσε δίκιο. Για πάνω από μισό αιώνα η Επανάσταση υπό την καθοδήγησή του ήταν αναγκασμένη να αντιμετωπίσει μια ασταμάτητη επιθετικότητα στην οποία η Αυτοκρατορία βοήθησε όσο μπορούσε. Γνώστρια ότι ο Φιντέλ και ο λαός του ήταν ένα και το αυτό επέβαλε στους κουβανούς μια γενοκτονία που ακόμα διαρκεί, ενώ κατά του ηγέτη της Επανάστασης συνέλαβαν και σχεδίασαν εκατοντάδες απόπειρες. Ο Φιντέλ έπρεπε να αποφύγει περισσότερες απόπειρες δολοφονίας από οποιονδήποτε.

Οι εχθροί του, αυτοί που δεν ήταν ικανοί να τον σκοτώσουν ποτέ, δεν κουράστηκαν να αναγγέλλουν το θάνατό του και τα μέσα το διέδιδαν, ως γεγονός, κάθε φορά. Τόσο πολύ που ο ίδιος ο Φιντέλ σε κάποια περίσταση, χαμογελώντας, είπε ότι την ημέρα που θα πεθάνει πολλοί δεν θα το πιστέψουν.

Έτσι ήταν και θα είναι. Η προφητεία έγινε πραγματικότητα. Τώρα με τον Μαρτί, μας διαβεβαιώνει:

Ο στίχος μου θα ανθίσει κάτω απ’ το χορτάρι

Κι εγώ επίσης θα ανθίσω.

Πηγή: Cubadebate.cu

[1] Ο Ρικάρδο Αλαρκόν είναι κουβανός πολιτικός, πρώην Υπουργός Εξωτερικών και πρώην πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης της Κούβας.

Ο Φιντέλ έκανε πράξη τον αλφαβητισμό του κουβανικού λαού (επέτειος 55 χρόνων)

Ο Φιντέλ στη γνωστή απολογία του «Η ιστορία θα με δικαιώσει», δεν περιορίστηκε να καταγγείλει τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά των επιτιθέμενων στους στρατώνες Μονκάδα και Κάρλος Μανουέλ ντε Σέσπεσες και την ανομία του καθεστώτος Μπατίστα, αλλά και δικαιολόγησε την ένοπλη δράση για να το ανατρέψει και παρουσίασε το επαναστατικό πολιτικό του πρόγραμμα.

Σ’ αυτό το πρόγραμμα ανέλυσε τα έξι βασικά προβλήματα του καταπιεσμένου λαού: το πρόβλημα της γης, το πρόβλημα της εκβιομηχάνισης, το πρόβλημα της στέγασης, το πρόβλημα της ανεργίας, το πρόβλημα της εκπαίδευσης και το πρόβλημα της υγείας του λαού, τα οποία λύθηκαν από την θριαμβευτική Επανάσταση.

Στην περίπτωση της εξάλειψης του αναλφαβητισμού, που επιτεύχθηκε σε ένα μόλις έτος, ήταν χάρη στην ευφυή ικανότητα του Φιντέλ να προωθήσει και να κινητοποιήσει νέους απ’ όλη τη χώρα για να εκπληρώσουν ένα τέτοιο μεγαλειώδες έργο, ακόμα και σε δυσπρόσιτες περιοχές βάζοντας σε κίνδυνο τις ζωές τους.

Αυτή η εκπληκτική αποστολή που επέτρεψε να ανακηρυχθεί η Κούβα έδαφος ελεύθερο από αναλφαβητισμό, στις 22 Δεκέμβρη του 1961, είχε ιστορική σημασία για τον κουβανικό λαό, δείχνοντας στον κόσμο τι είναι δυνατό να κάνει ένας λαός ενωμένος και σε επανάσταση.

Αυτό δείχνουν τα αποσπάσματα της ομιλίας του Φιντέλ στη συγκέντρωση στην Πλατεία της Επανάστασης Χοσέ Μαρτί, για να ανακηρύξει την Κούβα Έδαφος Ελεύθερο από Αναλφαβητισμό, στις 22 Δεκέμβρη του 1961:

Καμιά στιγμή περισσότερο σοβαρή και συγκινητική, καμιά περίσταση μεγαλύτερης χαράς, κανένα λεπτό δίκαιης περηφάνιας και δόξας, σαν αυτό στο οποίο τέσσερις και μισός αιώνες άγνοιας κατεδαφίστηκαν.

Όταν είπαμε ότι η Κούβα θα εξαφάνιζε τον αναλφαβητισμό μέσα σε διάστημα ενός μόλις έτους, κάτι τέτοιο φαινόταν μια τρομακτική δήλωση, φαινόταν αδύνατο. Οι εχθροί μας πιθανά χλεύασαν εκείνη την υπόσχεση, πιθανά γέλασαν μ’ εκείνο το στόχο που χάραξε ο λαός μας. Φαινόταν αδύνατο, γιατί ήταν πραγματικά δύσκολο να ολοκληρωθεί σε τόσο σύντομο διάστημα ένα παρόμοιο εγχείρημα. Και είναι αλήθεια! Ένα τέτοιο έργο ήταν αδύνατο, αλλά ήταν ένα έργο αδύνατο για ένα λαό που ζούσε υπό καταπίεση, θα ήταν ένα έργο αδύνατο για οποιονδήποτε λαού του κόσμου, εκτός αν αυτό το έργο το είχε βάλει στόχο ένας λαός σε επανάσταση. Μόνο ένας λαός σε επανάσταση θα ήταν ικανός να ξεδιπλώσει την προσπάθεια και την ενέργεια που απαιτούνταν για να φέρει σε πέρας τέτοιο γιγαντιαίο σκοπό.

 

Πηγή: Cubadebate.cu

Φωτό: Ο Φιντέλ χαιρετά τους αλφαβητιστές στη συγκέντρωση στην Πλατεία της Επανάστασης Χοσέ Μαρτί, για να διακηρύξει την Κούβα Έδαφος Ελεύθερο από Αναλφαβητισμό, στις 22 Δεκέμβρη 1961. Τον συνεδεύει νεαρή αλφαβητίστρια. Πηγή: Εφημερίδα Escambray, ιστοσελίδα Fidel Soldado de las Ideas.

60 χρόνια από τη συνάντηση στο Cinco Palmas: "Με 7 τουφέκια θα κερδίσουμε τον πόλεμο!"

16 μόλις ημέρες μετά την απόβαση του πλοιαρίου Γκράνμα και 13 μετά την πανωλεθρία στο Αλεγρία ντε Πίο, η ιστορία ενώνει πάλι δύο μεγάλους: τον Πρώτο Κομαντάντε, Φιντέλ Κάστρο Ρους, και τον Ραούλ Κάστρο Ρους, κάτω από συνεχή πολιορκία του Φουλχένσιο Μπατίστα στις επαναστατικές δυνάμεις. Εκείνη η συνάντηση (18/12/1956) σημάδεψε τη συνέχιση του αγώνα για την εθνική απελευθέρωση της Κούβας.

"Στη ζωή μου είχα περπατήσει τόσο από τα ξημερώματα όταν ακόμα δεν ήμασταν αρκετά δυνατοί, γιατί  η πείνα μας είχε συντροφεύσει για αρκετές εβδομάδες και φτάσαμε ακριβώς εκεί στο Σίνκο Πάλμας."

Ήταν τα λόγια του Φιντέλ φτάνοντας στην ιδιοκτησία του Μόνγκο Πέρες.

Στο Σίνκο Πάλμας ξεκίνησε ένα από τα μεγαλύτερα οράματα της ιστορίας της Κούβας:

"Τελικά, τα μεσάνυχτα, καταλαβαίνουν να πλησιάζουν κάποιοι άνδρες. Κάτω από τους φοίνικες της φυτείας ζαχαροκάλαμου του Μόνγκο Πέρες, τα δύο αδέλφια αγκαλιάζονται με συγκίνηση, και προκύπτει ο ιστορικός διάλογος:

— Πόσα τουφέκια φέρνεις; — ρωτά ο Φιντέλ τον Ραούλ.

— Πέντε.

— Και δύο που έχω εγώ, επτά! Τώρα μάλιστα θα κερδίσουμε τον πόλεμο!"

(Pedro Álvarez Tabío: Ημερολόγιο Πολέμου I, Γραφείο Εκδόσεων Συμβουλίου του Κράτους, 2010).



19 χρόνια μετά, στην κεντρική εισήγησή του στο Πρώτο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας, στις 17 Δεκέμβρη 1975, ο Φιντέλ θυμάται εκεινη τη συνάντηση:

"Με επτά όπλα ξανάρχισε η αντιπαράθεση στη Σιέρα Μαέστρα και μετά από δύο χρόνια ο στρατός της τυραννίας, υποθετικά ανίκητος, είχε εξουδετερωθεί και ο νικητής λαός κράδαινε τις 80 χιλιάδες όπλα που κάποτε είχαν βγει κατά του έθνους."

Πηγές κειμένου & φωτό: Cubadebate, Granma  
(Η φωτό από την εκδήλωση των 30 χρόνων από τη συνάντηση στο Cinco Palmas)

Ο φίλος μου ο Φιντέλ

Του Frei Betto (1)

Έχω χάσει ένα μεγάλο φίλο. Η τελευταία μας συνάντηση ήταν στις 13 Αυγούστου, όταν συμπλήρωσε τα 90 χρόνια. Με δέχτηκε στο σπίτι του, στην Αβάνα, και το απόγευμα πήγαμε στο θέατρο Καρλ Μαρξ, όπου τιμήθηκε με μια μουσική εκδήλωση. Παρόλο που είχε τον οργανισμό του εξασθενημένο, περπάτησε χωρίς βοήθεια από την είσοδο του θεάτρου μέχρι τη θέση του.

Με τον Φιντέλ φεύγει ο τελευταίος μεγάλος πολιτικός ηγέτης του 20^ου αιώνα, και ο μοναδικός που πέτυχε να επιβιώσει περισσότερα από 50 χρόνια το έργο του: η Κουβανική Επανάσταση. Χάρη σ’ αυτήν το μικρό νησί έπαψε να είναι ο οίκος ανοχής της Καραϊβικής, υπό την εκμετάλλευση της μαφίας, για να γίνει ένα έθνος αξιοσέβαστο, κυρίαρχο και αλληλέγγυο, το οποίο διατηρεί επαγγελματίες της υγείας και της εκπαίδευσης σε περισσότερες από εκατό χώρες, μεταξύ αυτών και της Βραζιλίας.

Γνώρισα τον Φιντέλ το 1980, στη Μανάγκουα. Αυτό που τραβούσε την προσοχή εκ πρώτης όψεως ήταν η μεγαλοπρέπειά του. Φαινόταν μεγαλύτερος απ’ όσο ήταν, και η στρατιωτική στολή τον επένδυε με έναν συμβολισμό που εξέπεμπε εξουσία και αποφασιστικότητα. Έδινε την εντύπωση ότι οποιαδήποτε θέση θα ήταν υπερβολικά στενή για την κορμάρα του. Όταν έμπαινε σε ένα χώρο ήταν λες και όλος ο χώρος ήταν κατειλημμένος από την αύρα του. Όλοι περίμεναν ότι αυτός θα έπαιρνε την πρωτοβουλία, θα διάλεγε το θέμα της συζήτησης, θα έκανε μια πρόταση ή θα έριχνε μια ιδέα, ενώ αυτός επέμενε στην ψευδαίσθηση ότι η παρουσία του ήταν μια ακόμα και να τον αντιμετώπιζαν χωρίς τελετές και ρεβεράντζες. Όπως στο τραγούδι του Κόουλ Πόρτερ, αυτός έπρεπε να ερωτηθεί αν τυχόν δεν ήταν περισσότερο ευτυχισμένος ως ένας απλός άνθρωπος του αγρού, χωρίς τη φήμη με την οποία ήταν επενδυμένος. Σε κάποια περίσταση ο κολομβιανός συγγραφέας Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, του οποίου ήταν μεγάλος φίλος, τον ρώτησε αν αισθανόταν την έλλειψη από κάτι και ο Φιντέλ απάντησε: «Η εξουσία να με αφήσει ήσυχο, ανώνυμο, σε μια γωνία».

Άλλη λεπτομέρεια που εκπλήσσει στον Φιντέλ είναι η χροιά της φωνής του. Ο οξύς τόνος της έκανε αντίθεση με τη σωματική ευρωστία του. Μερικές φορές μιλούσε τόσο απαλά που οι συνομιλητές του έπρεπε να του δώσουν πολλή προσοχή. Και όταν μιλούσε δεν του άρεσε να τον διακόπτουν. Αλλά δε μονοπωλούσε το λόγο. Ποτέ δεν έχω γνωρίσει κανέναν που να μου άρεσε τόσο να συζητώ μαζί του. Με την προϋπόθεση να μην ήταν συναντήσεις πρωτοκόλλου, στις οποίες τα διπλωματικά ψέματα ηχούν σαν απόλυτες αλήθειες. Ο Φιντέλ δεν ήξερε να δεχτεί ένα άτομο για μόνο δέκα ή είκοσι λεπτά.

Μετά από πρόσκληση των επισκόπων της χώρας του και του ίδιου του Φιντέλ, μεσολάβησα στο ζήτημα της θρησκευτικής ελευθερίας στην Κούβα, που διευκολύνθηκε από τη συνέντευξη που περιέχεται στο βιβλίο «Ο Φιντέλ και η θρησκεία», στο οποίο ο κομμουνιστής ηγέτης εκτιμά θετικά το θρησκευτικό φαινόμενο.  

Δεν θα ήξερα να πω πόσες ιδιωτικές συζητήσεις είχα με το Φιντέλ. Κάτι περίεργο είναι ότι αυτός ο άνδρας, ικανός να διασκεδάσει ένα πλήθος για τρεις ή τέσσερις ώρες, σιχαινόταν, όπως κι εγώ, να μιλά από το τηλέφωνο. Τις λίγες φορές που τον βρήκα στη συσκευή ήταν πολύ φειδωλός.

Τα συχνά ταξίδια μου στην Αβάνα έκαναν πιο στενούς τους δεσμούς της φιλίας μας. Στην εισαγωγή που γενναιόδωρα έγραψε για την βιογραφία μου, που βγαίνει αυτή τη βδομάδα από τις εκδόσεις Civilización Brasileña, ο Φιντέλ υπογραμμίζει ότι υπερασπίζομαι την Κούβα «χωρίς να παύω να υποστηρίζω απόψεις αντίθετες ή διαφορετικές από τις δικές μας». Κατά τη δεκαετία του 1980, όταν εξέφρασα κριτική στην Επανάσταση, ο κομαντάντε απάντησε: «Είναι δικαίωμά σου. Κάτι περισσότερο: Είναι καθήκον σου».

Όλες τις φορές που τον επισκεπτόμουν στο σπίτι του, αφού άφησε την κυβέρνηση, του έφερνα πικρές σοκολάτες, τις αγαπημένες του, κάστανα και βιβλία στα ισπανικά περί κοσμολογίας και αστροφυσικής. Συζητούσαμε γύρω από την παγκόσμια πολιτική συγκυρία, τον θαυμασμό του για τον πάπα Φραγκίσκο και, ιδιαίτερα, για την κοσμολογία. Του διηγήθηκα ότι όταν επισκέφτηκα τον Όσκαρ Νιμέγιερ, λίγο πριν το θάνατο του βραζιλιάνου αρχιτέκτονα, ήδη εκατονταετή, μου είπε αυτό, αστειευόμενος, ότι κάθε εβδομάδα συγκέντρωνε στο γραφείο του μια ομάδα φίλων για να του κάνουν μάθημα κοσμολογίας. Το γεγονός ότι δύο διαπρεπείς κομμουνιστές ενδιαφέρονται τόσο για το θέμα, σχολίασα με το Φιντέλ, με έκανε να θυμηθώ μια σκηνή από την ταινία «Η θεωρία των πάντων", στην οποία ο πρωταγωνιστής που υποδύεται τον διάσημο άγγλο φυσικό Στίβεν Χόκινγκ, τότε ακόμα φοιτητή στο Κέμπριτζ, ρωτάει μια κοπέλα με την οποία ξεκινά ένα ειδύλλιο: «Τι σπουδάζετε εσείς; Ιστορία, απαντά αυτή. Αυτός της λέει: Εγώ σπουδάζω κοσμολογία. Τι είναι αυτό;, ρωτάει αυτή. Και αυτός απαντά: Μια θρησκεία για έξυπνους άθεους».

Πιστεύω προσωπικά ότι ο Φιντέλ, εσωτερικός μαθητής σε εκκλησιαστικά σχολεία για δέκα χρόνια, εγκατέλειψε την χριστιανική πίστη όταν ασπάστηκε τον μαρξισμό. Εδώ και μερικά χρόνια μου έχει μείνει η καθαρή εντύπωση ότι έγινε αγνωστικός. Πολλές φορές μου ζήτησε, όταν αποχαιρετιόμασταν: «Προσευχήσου για μας». Έχω τη βεβαιότητα ότι ο Φιντέλ έζησε μέχρι το τέλος ευτυχισμένα με τη συνοχή της ζωής του.       

Πηγή: Cubadebate.cu 

(1) Το πιο πάνω κείμενο γράφηκε λίγο μετά το θάνατο του Φιντέλ, στις 25 Νοέμβρη 2016. Η φωτό είναι αρχείου από παλιότερη επίσκεψη του Μπέτο στην Αβάνα.

O Frei Betto (1944) είναι Βραζιλιάνος συγγραφέας, πολιτικός ακτιβιστής και θεολόγος, εκπρόσωπος της λεγόμενης Θεολογίας της Απελευθέρωσης, ενός κοινωνικοθεολογικού ρεύματος κοντά στον απλό λαό και φιλικό προς την αριστερά στη Λατινική Αμερική από τη δεκαετία του '60. Φυλακίστηκε 4 χρόνια κατά τη διάρκεια της δικατορίας στη Βραζιλία. Ταξίδεψε στην Κούβα και πήρε πολλές συνεντεύξεις από τον Φιντέλ Κάστρο, καρπός των οποίων ήταν το βιβλίο "Φιντέλ και θρησκεία". Συνεργάστηκε με την κυβέρνηση του Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα.

Το 38ο Φεστιβάλ Νέου Λατινοαμερικάνικου Κινηματογράφου αφιερωμένο στον Φιντέλ

Ξεκίνησε την Πέμπτη το 38ο Διεθνές Φεστιβάλ Νέου Λατινοαμερικάνικου Κινηματογράφου στην Αβάνα (8-18 Δεκέμβρη), με συγκινητικό φόρο τιμής στη μνήμη του ιστορικού ηγέτη της Κουβανικής Επανάστασης, του Πρώτου Κομαντάντε, Φιντέλ Κάστρο.

Ο Φιντέλ ήταν ο προωθητής και εμπνευστής της δημιουργίας του Ιδρύματος Νέου Λατινοαμερικάνικου Κινηματογράφου. Το διαπιστωμένο ενδιαφέρον και η ανησυχία του για την ανάπτυξη του κινηματογράφου και της τέχνης στη Λατινική Αμερική επέτρεψαν, κάθε φορά και περισσότερο, την επίτευξη μιας κινηματογραφικής χειραφέτισης απέναντι στην πολιτιστική παγκοσμιοποίηση την οποία αψηφά καθημερινά η κυριαρχία των λαών της Λατινικής Αμερικής, όπως δείχνουν τα λόγια που είπε ο ίδιος ο Φιντέλ στην ομιλία κλεισίματος του 7ου Φεστιβάλ, στο θέατρο Κάρλ Μαρξ, στις 15 Δεκέμβρη 1985:

Ο Φιντέλ με τον ιδρυτή του ICAIC,
Alfredo Guevara (1994)

Για μένα αυτός ο αγώνας, αυτό το κίνημα νέου κινηματογράφου, συνιστά μια μεγάλη μάχη, τεράστιας σημασίας όχι μόνο για την ταυτότητά μας, αλλά και για την απελευθέρωσή μας, για την ανεξαρτησία μας, για την επιβίωσή μας. Γιατί αν δεν επιβιώσουμε πολιτιστικά, δεν θα επιβιώσουμε ούτε οικονομικά ούτε πολιτικά".

Περισσότερα για το 38ο Διεθνές Φεστιβάλ
Νέου Λατινοαμερικάνικου Κινηματογράφου:

habanafilmfestival.com

Πηγή: Cubadebate

"Μπαμπά, πέθανε ο Φιντέλ"

Του Joel García (1)

"Μπαμπά, πέθανε ο Φιντέλ", ήταν η μοναδική φράση που πέταξε η κόρη μου από το τηλέφωνο για να με ξυπνήσει τη νύχτα της 25ης Νοεμβρίου του 2016. Και θυμήθηκα τον Τσε αμέσως και το αποχαιρετιστήριο γράμμα του: "Σε μια Επανάσταση θριαμβεύουμε ή πεθαίνουμε αν είναι αληθινή".

Η Επανάσταση είναι αληθινή. Ο θάνατος επίσης. Και ο Φιντέλ, ο πρώτος κομαντάντε, αυτός που πριν 3 μήνες και 12 ημέρες γιόρτασε τα ενενηκοστά του γενέθλια δεν θα ανασάνει ξανά ανάμεσα μας ως θνητός. Είναι η είδηση για την οποία ποτέ δεν είχαμε προετοιμαστεί γιατί η απώλεια ενός πατέρα, ενός αγαπημένου συγγενή, ενός ιδρυτή λαού, πάντα είναι τόσο σκληρή που ξεσκίζει την καρδιά και γεμίζει δάκρυα την ψυχή.

Θα έρθουν τώρα οι μεταθανάτιες τιμές και οι αναμνήσεις όλων, για κάθε χτυπηματάκι στον ώμο, για κάθε συνταρακτική ομιλία, για κάθε ανιδιοτελή χειρονομία για να κάνει την Κούβα πιο ελεύθερη, ανεξάρτητη, κυρίαρχη, σοσιαλιστική και επαναστατική. Θα ξανάρθουν το χαμόγελο του, η γενναιότητα του, η ανεπιφύλακτη φιλία του, το όραμα του για το μέλλον, το πιο αυστηρό του παράδειγμα, η ακεραιότητα του ως άνδρα, η φυσική του ηγεσία, κερδισμένη με τη δύναμη της πειθούς και με μια βαθιά αγάπη για μια δίκαιη ιδέα.

Για το Φιντέλ τα χρονικά, οι μαρτυρίες και ο φόρος τιμής θα είναι λίγα σήμερα. Τόσοι λόγοι υπάρχουν για να πεταχτείς από τον ύπνο σου με την είδηση όσοι για να αναλάβεις το μέλλον της Κούβας από τη νίκη, την αισιοδοξία και τη σταθερότητα που ποτέ δεν εγκατέλειψε μέχρι τις 25 Νοέμβρη του 2016, στις 10:29 το βράδυ.

¨Μπαμπά, πέθανε ο Φιντέλ". Η είδηση από το τηλέφωνο με σήκωσε από το κρεβάτι όπως κάθε αξιοπρεπή κουβανό. Κανείς δε μου ζήτησε αυτές τις γραμμές τις τόσο δύσκολες να τις γράψω. Ο πόνος και η τιμή, ο Φιντέλ που γνώρισα και γνωρίζω, ο αήττητος και ατελής κομαντάντε, των αιώνιων φράσεων και των πολλαπλάσιων συμβουλών, ο μεγαλύτερος επαναστάτης αυτού του Νησιού στον 20ο αιώνα αξίζει πολύ περισσότερο από ένα φυσικό θάνατο. Αξίζει τη δόξα.

Πηγή: Cubadebate.cu
(1) Ο Joel García είναι κουβανός δημοσιογράφος, αρχισυντάκτης των αθλητικών της εφημερίδας  Trabajadores από το 2007.
Η φωτό είναι του Roberto Chile.

Ο αποκλεισμός κατά της Κούβας, του Φρέι Μπέτο

Frei Betto

Πριν βγει ο Οκτώβρης η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ θα ψηφίσει, για άλλη μια φορά, την πρόταση να σταματήσει ο αποκλεισμός των ΗΠΑ στην Κούβα, όπως γίνεται εδώ και 25 χρόνια.

Την προηγούμενη χρονιά, από τις 193 χώρες μέλη του ΟΗΕ, οι 191 ενέκριναν τον τερματισμό του αποκλεισμού. Μόνο δύο ψήφισαν κατά: οι ίδιες οι ΗΠΑ και το Ισραήλ. 

Είναι τουλάχιστον αντιφατικό η βορειοαμερικανική κυβέρνηση να έχει τοποθετηθεί κατά δεδομένου ότι ο πρόεδρος Ομπάμα είναι δηλωμένα αντίθετος στην τιμωρία που έχει επιβληθεί στην Κούβα από το 1962.

Η άρση αυτού του μέτρου δεν εξαρτάται από τον επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας στις ΗΠΑ αλλά εξαρτάται από το Κογκρέσο, που κυριαρχείται τώρα από τους ρεπουμπλικάνους. Και έως τώρα οι βουλευτές έχουν προτιμήσει να αναβάλουν το ζήτημα.

Βρισκόμαστε λοιπόν μπροστά σε μια τρομερή κατάσταση: ο πρόεδρος των ΗΠΑ αποκαθιστά τις διπλωματικές σχέσεις της χώρας του με την Κούβα, χάρη στη μεσολάβηση του πάπα Φραγκίσκου, και τα μέλη του κογκρέσου επιμένουν να διατηρούν την κύρωση που τόσες ζημιές προκαλεί στην οικονομία και την ζωή του κουβανικού λαού.

Εξαιτίας των περιορισμών στις εμπορικές σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες η Κούβα αναγκάζεται να εισάγει προϊόντα από πιο απομακρυσμένες αγορές, προσαυξάνοντας την τιμή του φορτίου. Και δεν μπορεί να αποκτήσει φάρμακα ούτε προϊόντα υψηλής τεχνολογίας που κατασκευάζονται μόνο στις ΗΠΑ. Η ζημιά έχει υπολογιστεί σε 100 δισεκατομμύρια δολάρια κατά τη διάρκεια των τελευταίων 54 ετών.

Όταν ρώτησα το Φιντέλ, το Φλεβάρη του προηγούμενου έτους, πώς έβλεπε αυτός την αποκατάσταση των σχέσεων με τον ισχυρό γείτονα από το Βορρά, το ξεκαθάρισε ότι ακόμα είναι νωρίς για να πανηγυρίσουμε. Εκκρεμούν η άρση του αποκλεισμού και η επιστροφή της ναυτικής βάσης του Γκουαντάναμο, που χρησιμοποιείται σήμερα από την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών ως φυλακή για υποτιθέμενους τρομοκράτες οι οποίοι απήχθησαν σ’ όλο τον κόσμο από πράκτορες ασφαλείας των ΗΠΑ, στο περιθώριο όλης της διεθνούς νομοθεσίας.

Για να πάρετε μια ιδέα του τι εστί ο αποκλεισμός – καταδικασμένος από τους τρεις τελευταίους πάπες και από την επισκοπή της Κούβας – αρκεί να πούμε ότι ένα ζευγάρι από τη Νέα Υόρκη μπορεί να αγοράσει, σ’ ένα ταξιδιωτικό γραφείο της Πέμπτης Λεωφόρου, ένα εισιτήριο ταξιδιού για να επισκεφτεί το Ιράν, ακόμα και τη Βόρεια Κορέα, αλλά όχι την Κούβα. Ο αποκλεισμός το απαγορεύει. Τα ταξίδια των βορειοαμερικανών στο νησί της Καραϊβικής επιτρέπονται μόνο κάτω από ένα σύνολο εξαιρέσεων, όπως οικογενειακοί δεσμοί, ιατρική θεραπεία, θρησκευτικοί λόγοι, ακαδημαϊκή έρευνα κλπ.

Σε κάποια περίσταση ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες ταξίδεψε από την Αβάνα στη Νέα Υόρκη και έφερνε στη βαλίτσα του μια κουβανική παραγγελία: ν’ αποκτήσει το ανταλλακτικό μιας κινηματογραφικής μηχανής που κατασκευάστηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του 1950. Ο Γκάμπο έκανε το αίτημα στο κατάστημα που πουλά εξαρτήματα παλιού κινηματογραφικού εξοπλισμού. Κατέγραψε τον κωδικό του μηχανήματος και συμφώνησε να επιστρέψει την επόμενη μέρα για να μάθει αν είχε βρεθεί το ανταλλακτικό. Ναι, ήταν διαθέσιμο στο κατάστημα, αλλά του είπαν ότι δεν μπορούσαν να του το πουλήσουν, γιατί γνώριζαν ότι επρόκειτο για μια συσκευή σε ιδιοκτησία κουβανών και γι’ αυτό ο νόμος του αποκλεισμού απαγόρευε την διάθεση.

Μετά την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες, και με περισσότερο από ένα εκατομμύριο κουβανούς να μένουν στις ΗΠΑ, μόνο η συντηρητική έλλειψη κοινής λογικής εξηγεί τη διατήρηση αυτής της κύρωσης.

 
Πηγή: Cubadebate

Ρώσος νομπελίστας καλεί τις ΗΠΑ να άρουν το αποκλεισμό κατά της Κούβας

Ο ρώσος πανεπιστημιακός, Ζορές Αλφιέροφ, βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2000, τάχθηκε πριν λίγες μέρες κατά του αποκλεισμού (εμπάργκο) που διατηρούν οι Ηνωμένες Πολιτείες κατά της Κούβας. Από το 1962, ο Αλφιέροφ εργάζεται στο πεδίο των ετεροδομών ημιαγωγών. Οι συνεισφορές του στη Φυσική και την τεχνολογία ημιαγωγών είχαν σαν αποτέλεσμα επιτεύγματα στα πεδία των λέιζερ, των φωτοηλεκτρικών κυττάρων, των LED και των επιταξιακών διαδικασιών κατασκευής μικροσυστατικών.


Ακολουθεί η ανοιχτή επιστολή του ρώσου επιστήμονα:

Απευθύνομαι σε όλες τις χώρες, και κατά πρώτο λόγο στις Ηνωμένες Πολιτείες, καλώντας να μπει τέλος στον οικονομικό, εμπορικό και χρηματοπιστωτικό αποκλεισμό κατά της Κούβας.

Ο λαός της Κούβας επέλεξε τη ζωή της ανάπτυξης και έδειξε σε όλο τον κόσμο ότι παρόλο τον αποκλεισμό, έχει αναπτύξει επιτυχώς την εκπαίδευση, τον αθλητισμό, την υγεία· οι κουβανοί ζουν σε μια χώρα ελεύθερη και έχουν ένα από τα μεγαλύτερα προσδόκιμα ζωής στον κόσμο.

Καθώς επισκέπτομαι συχνά τόσο τις ΗΠΑ όσο και την Κούβα, γνωρίζω τη χαρά που προκαλεί και στις δύο χώρες η αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Δημοκρατία της Κούβας.

Κυβερνόντες των ΗΠΑ, γίνετε άξιοι συνεχιστές των δημοκρατικών παραδόσεων της χώρας σας, σταματήστε τον αποκλεισμό κατά της Κούβας και την κατοχή του Γκουαντάναμο!

Ας δυνωμώσει η κοινή αλληλεγγύη μας υπέρ του ευ ζην του ανθρώπινου είδους, κατά της πολιτικής που απαγορεύει την ελευθερία και το δικαίωμα του λαού της Κούβας να επιλέγει το κοινωνικό του σύστημα.

Zhores Alferov
Βραβείο Νόμπελ Φυσικής
Διδάκτωρ Τιμής Ένεκεν Πανεπιστημίου της Αβάνας
Μέλος Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών και Εθνικής Ακαδημίας Μηχανικών των ΗΠΑ
18 Οκτώβρη 2016

Πηγή: Cubadebate

Παρουσίαση του βιβλίου «Φιντέλ Κάστρο, ήρωας των απόκληρων» στην UNESCO

Ο γάλλος διανοούμενος Σαλίμ Λαμρανί παρουσίασε τη Δευτέρα στην UNESCO το τελευταίο του βιβλίο, με τίτλο «Φιντέλ Κάστρο, Ήρωας των απόκληρων», στο οποίο εκθειάζει τη διεθνή ακτινοβολία του ιστορικού ηγέτη της Κουβανικής Επανάστασης.

Στην έδρα του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών για την Εκπαίδευση, την Επιστήμη και τον Πολιτισμό (UNESCO) στο Παρίσι, ο συγγραφέας υπογράμμισε το σεβασμό και θαυμασμό που αισθάνονται οι λαοί Λατινικής Αμερικής, Αφρικής και Ασίας για τον Φιντέλ Κάστρο, ο οποίος στάθηκε ως υπερασπιστής των δικαιωμάτων των μεγάλων πλειοψηφιών, παραδοσιακά αποκλεισμένων.

Ο Λαμρανί υποστήριξε ότι ο επαναστάτης ηγέτης έχει καθολικά μια τεράστια ιστορική νομιμοποίηση, καθώς εγκατέλειψε όλα τα προνόμια της τάξης του, τα οποία κατείχε εκ γενετής στους κόλπους μιας ευκατάστατης οικογένειας, για να γίνει ένας υπερασπιστής της δικαιοσύνης στη χώρα του και στον κόσμο.  

Ο πανεπιστημιακός καθηγητής θύμισε πώς ο ένοπλος αγώνας υπό την καθοδήγηση του Φιντέλ επέτρεψε την οριστική ανεξαρτησία του έθνους της Καραϊβικής και το τέλος μιας βίαιης και αιμοσταγούς δικτατορίας υπό τον Φουλχένσιο Μπατίστα.

Από την άλλη πλευρά, ο Λαμρανί ξεχώρισε την νομιμοποίηση του Φιντέλ απέναντι σε έναν λαό: «Είναι πολύ δύσκολο να βρίσκεσαι τόσο καιρό στο τιμόνι μιας χώρας, μέσα σε ένα πλαίσιο οξυμένων εντάσεων εξαιτίας της εχθρότητας των Ηνωμένων Πολιτειών, αν δεν βασίζεσαι σε μια ευρεία στήριξη εκ μέρους των πολιτών», τόνισε.

Ο γάλλος διανοούμενος, συγγραφέας αρκετών βιβλίων σχετικών με την Κούβα, παρουσίασε τον Φιντέλ Κάστρο από τρεις οπτικές: τον αρχιτέκτονα της εθνικής κυριαρχίας, το μεγάλο κοινωνικό μεταρρυθμιστή και τον διεθνιστή που πάντοτε έτεινε γενναιόδωρο χέρι στους λαούς του πλανήτη που είχαν ανάγκη.

Κάτω από την τελευταία αυτή οπτική, θύμισε τους χιλιάδες γιατρούς που έχει στείλει η Κούβα σε δεκάδες χώρες για να συνεισφέρει στη βελτίωση της κατάστασης υγείας των πληθυσμών, καθώς και στον αγώνα κατά του απαρτχάιντ στην Αφρική.

Από την πλευρά της η πρέσβης της Κούβας στην UNESCO, Ντούλσε Μπουέργκο, δήλωσε ότι η παρουσίαση του βιβλίου αποτελεί μια γιορτή στην έδρα της UNESCO για τα ενενηκοστά γενέθλια του Φιντέλ Κάστρο, ένα γεγονός που τιμήθηκε και γιορτάστηκε σε παρά πολλά μέρη του κόσμου.

Η διπλωμάτης αντιπρόσωπος ανέδειξε την αξία των ιδεών του ιστορικού κουβανού ηγέτη για να αντιμετωπίσει τις σύγχρονες προκλήσεις της ανθρωπότητας, και θύμισε τα προειδοποιητικά λόγια που είπε αυτός πριν περισσότερο από 20 χρόνια: «Ή όλοι σωζόμαστε, ή όλοι βουλιάζουμε, πλούσιοι και φτωχοί».

Σύμφωνα με την Μπουέργκο, «αυτό το μήνυμα οφείλουμε να το θυμόμαστε κάθε μέρα σε κάθε δράση, γιατί δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε όλες τις προκλήσεις του σήμερα χωρίς πολιτική βούληση, αλληλεγγύη, καλή πίστη και δέσμευση με την ανάπτυξη», τόνισε.

Στην παρουσίαση έδωσαν το παρών εκπρόσωποι πολλών χώρων στην UNESCO, καθώς και μέλη της γενικής γραμματείας του οργανισμού. 

Πηγή: cubadebate.cu